Grondwaterpeil staat iets lager voor de tijd van het jaar
9 februari 2023Ook al is het grondwaterpeil in Vlaanderen op verschillende plekken door de vele regen van de afgelopen weken gestegen, in vergelijking met vorig jaar staat het grondwaterpeil een tikkeltje lager. Als er vergeleken wordt met alle februarimetingen van de voorbije 30 jaar, heeft 42 procent van de meetplaatsen een normale grondwaterstand. Dat blijkt uit cijfers van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM).
Bij 37 procent van de meetpunten staat het peil van het freatisch grondwater laag tot erg laag voor de tijd van het jaar. "Dat komt door een zeer droge zomer met extreem lage grondwaterstanden", legt hydroloog Patrick Willems (KU Leuven) uit. "Dit najaar was het ook zeer warm en is veel water verdampt. Het heeft wel wat geregend, maar niet meer dan normaal."
Bij het vergelijken van het freatisch grondwaterpeil, dat zijn de bovenste lagen van het grondwater, is het belangrijk om een onderscheid te maken tussen de absolute cijfers en de relatieve cijfers. Wendy Goossens van VMM legt uit: “De freatisch grondwaterstand schommelt tijdens het jaar. Zo is het normaal om op het einde van de winter een hogere grondwaterstand te hebben dan op einde van de zomer. Daarom maken we telkens een absolute vergelijking door te kijken hoeveel het grondwater gestegen of gedaald is ten opzichte van alle metingen gedurende het jaar. Anderzijds maken we ook een relatieve vergelijking en dan kijken naar de toestand voor de tijd van het jaar.”
Absolute vergelijking: toestand grondwater ten opzichte van alle peilen van afgelopen 30 jaar
Als er gekeken wordt naar de toestand van het freatisch grondwater tegen over alle peilen ooit gemeten van de afgelopen 30 jaar, stond het freatisch grondwater begin februari op negen procent van de meetplaatsen laag (5%) tot zeer laag (4%). Bij 34 procent vertoonden de peilen een normale grondwaterstand en op 57 procent een hoge (36%) tot zeer hoge (21%) grondwaterstand.
Vergelijken we de toestand specifiek met januari 2023, dan zien we bij 73 procent van de meetplaatsen het freatisch grondwater gestegen is in februari. Acht procent van de meetplaatsen bleef stabiel en bij 19 procent was er een daling. Een stijging is niet uitzonderlijk want tijdens het hydrologisch winterseizoen daalt de temperatuur waardoor er minder waterverdamping is, ook verdampt er minder water via vegetatie. Een verschuiving naar klassen met hogere (absolute) grondwaterstanden is tot eind maart de normale trend.
Relatieve vergelijking: toestand grondwater ten opzichte van andere februarimetingen
In de relatieve vergelijking van het freatisch grondwaterpeil, wordt de vergelijking gemaakt tussen het peil van begin februari 2023 en alle peilen op die locatie op diezelfde dag in de afgelopen 30 jaar. Deze vergelijking toont aan dat 37 procent van de meetplaatsen een lage (25%) tot zeer lage (12%) freatische grondwaterstand hebben voor de tijd van het jaar. 42 procent vertoonde een normale, en 21 procent een hoge (16%) tot zeer hoge (5%) grondwaterstand voor de tijd van het jaar.
In vergelijking met de situatie van begin februari 2022, is de huidige situatie gelijkaardig. Vorig jaar was het een tikkeltje natter, toen waren er nog iets minder lage tot zeer lage grondwaterstanden (31% t.o.v. 37%).
Staat het grondwater nu hoog of laag?
In vergelijking met januari is het freatisch grondwaterpeil gestegen op vele plaatsen. Wat niet uitzonderlijk is tijdens het hydrologisch winterseizoen. Als de freatische grondwaterstand in februari vergeleken wordt met vorig jaar dan kan er geconcludeerd worden dat het deze maand een tikkeltje droger was. Als er ten slotte gekeken wordt naar alle dagelijkse peilingen doorheen de 30 jaar, dan staat het freatisch grondwaterpeil in februari 2023 bij 63 procent van de punten normaal tot zeer hoog.
Meer informatie over het grondwaterpeil in Vlaanderen kan je vinden op de website van VMM.
Benieuwd hoe ons grondwatersysteem werkt? Bekijk dan zeker onderstaand filmpje.
Bron: Eigen berichtgeving