Frankrijk erkent Parkinson als beroepsziekte bij boeren

De ziekte van Parkinson wordt sinds kort in Frankrijk erkend als beroepsziekte bij landbouwers die minstens tien jaar blootgesteld zijn aan pesticiden. Epidemiologische studies wezen immers uit dat het risico op Parkinson bij professionele gebruikers van gewasbeschermingsmiddelen 1,5 tot 2 keer hoger ligt. Het is niet zo dat één actieve stof met de vinger kan worden gewezen.

De Franse wetgever verantwoordt de decreetswijziging door de huidige stand van de kennis omtrent het oorzakelijk verband tussen gewasbeschermingsmiddelen en de hersenziekte. De ziekte van Parkinson komt volgens Franse neuropsychologen voor bij ongeveer 1,5 procent van de bevolking ouder dan 65 jaar. De oorzaak is velerlei en kan zowel genetisch als in het leefmilieu te zoeken zijn. Professionele gebruikers van gewasbeschermingsmiddelen, voornamelijk land- en tuinbouwers, lopen anderhalf tot twee keer meer risico dan andere burgers.

In Nederland was vorige maand opschudding over een Chinees onderzoek dat het verband legt tussen glyfosaat, de actieve stof in niet selectieve onkruidbestrijders zoals Roundup, en de ziekte van Parkinson. De onderzoekers waarschuwden in het tijdschrift Neurotoxicology and Teratology voor de neurodegeneratieve werking op het zenuwstelsel. Monsanto doet het Chinese onderzoek af als niet relevant omdat het, zoals veel vergelijkbare studies, direct uitgevoerd is op celculturen in een laboratoriumomgeving. De gebruikte doses waren zeer hoog met een hoog celsterfpercentage tot gevolg.

"Feitelijke vaststellingen vinden plaats door middel van 'in vivo' confirmatie in de vorm van dierproeven en klinische testen", aldus Monsanto. Na meer dan 30 jaar gebruik van glyfosaat zijn er veel dierproeven, studies en klinische resultaten bij mensen beschikbaar en die wijzen volgens de firma niet op enig verband met de ziekte van Parkinson. Ook de Franse wetgever wijt het verhoogde ziekterisico niet aan één bepaalde actieve stof, maar meer algemeen aan de professionele en derhalve herhaaldelijke blootstelling aan gewasbeschermingsmiddelen.

Onder blootstelling wordt bijvoorbeeld verstaan rechtstreeks contact met de middelen, het inademenen ervan of contact met behandelde gewassen. In april verklaarde de rechtbank nog een vordering ontvankelijk van een Franse akkerbouwer die sinds 2002 lijdt aan een bepaalde kanker nadat hij meer dan 20 jaar gewasbeschermingsmiddelen gebruikte. De landbouwer zou zijn fytohandelaar voor de rechter kunnen dagen. In de herfst buigt de rechter zich over de schadevergoeding voor de landbouwer.

Meer info: Décret révisant et complétant les tablaux des maladies professionnelles en agriculture