EU-Commissie legt herwerkt bananenvoorstel op tafel

Europa werd in 2000 door de Wereldhandelsorganisatie WTO veroordeeld wegens het huidige 'bananenregime'. In het bestaande stelsel is een sterke begunstiging van ACP-bananen, bananen afkomstig uit oud-kolonies in Afrika of de Caraïben. De producenten van zogenaamde 'dollarbananen' - zijnde de Latijns-Amerikaanse landen en VS-multinationals als Chiquita - hadden daartegen klacht ingediend.

Begin dit jaar stelde Europa daarom voor om de importquota - die nadelig zijn voor dollarbananen - te laten vallen en enkel met één importtarief te werken. Toen werd 230 euro per ton voorgesteld. Het dollarbananen-kamp trok met dit voorstel opnieuw naar de WTO, en haalde opnieuw gelijk. Daarom is er nu een herwerkt voorstel, met een tarief van slechts 187 euro per ton. De ACP-landen mogen 775.000 ton invoeren tegen een nultarief.

Of dit voorstel het haalt, is onzeker. Er komt eerst overleg met de Latijns-Amerikaanse landen en de WTO. Gezien het grote belang van het dossier en de vele tegengestelde belangen, zou het een wonder zijn, mocht dit voorstel niet op nieuw protest stuiten.

De eerste reacties uit Latijns-Amerika waren trouwens al meteen negatief. De ambassadeurs van Costa Rica en Honduras bij de WHO uitten via het persbureau Reuters kritiek op het voorstel. Want het voorgestelde tarief bedraagt nog steeds ruim het dubbel van het huidige tarief. Als ook de Latijns-Amerikaanse regeringen niet akkoord gaan met het EU-voorstel, kunnen ze een nieuwe WHO-arbitrage vragen. De uitspraak van die tweede arbitrage is dan bindend voor beide partijen.