EP-commissie houdt klimaatdoelstellingen overeind

De europarlementsleden van de milieucommissie stemden over twee hoekstenen van het Europese klimaatbeleid: een strengere handel in CO2-uitstootrechten voor de industrie en de vastlegging van CO2-reductiedoelstellingen per lidstaat in sectoren als transport, landbouw, afvalverwerking en verwarming, met name de non-ETS-sectoren. "Door de financiële en economische crisis is de context inderdaad verre van ideaal, maar klimaatverandering blijft de belangrijkste uitdaging van deze tijd. Het zal niet stoppen eens de banken opnieuw over liquide middelen beschikken en de economie opnieuw begint aan te trekken. De economische kostprijs van niets doen, ligt veel hoger dan de maatregelen die we nu goedkeuren", zo verdedigde de Ierse conservatieve Avril Doyle het standpunt van de milieucommissie.

Tegenstanders vrezen dat de plannen de concurrentiepositie van de Europese economie zullen ondermijnen, maar ondanks immense druk van sommige industriële lobbyisten en fractiegenoten hield Doyle grotendeels vast aan de versterking van het bestaande systeem voor de handel in CO2-uitstootrechten. Haar rapport, met 44 tegen 20 stemmen goedgekeurd, bepaalt dat er tegen 2020 21 procent minder uitstootrechten zullen worden verdeeld onder de vervuilende industrieën.

Bovendien zullen de bedrijven die rechten niet langer gratis krijgen. De elektriciteitsproducenten moeten reeds vanaf 2013 100 procent van de rechten aankopen, en ook de andere sectoren zouden tegen 2020 alle uitstootrechten moeten betalen via veilingen, wat een bedrag van 50 miljard euro kan opleveren. De bedrijven kunnen hun inspanning in Europa wel beperken door te investeren in groene projecten in derde landen. Het voorstel over de doelstellingen in de non-ETS-sectoren werd nagenoeg unaniem goedgekeurd, met 66 stemmen tegen één. Deze sectoren zijn goed voor 60 procent van de totale Europese CO2-uitstoot en het is de bedoeling dat deze sectoren tegen 2020 10 procent minder uitstoten. Daartoe werkte de Europese Commissie een verdeelsleutel per lidstaat uit. België moet een inspanning van 15 procent leveren.

Onder impuls van de Finse groene Satu Hassi introduceerde de milieucommissie ook sancties voor lidstaten die hun streefdoelen niet halen. Ze zouden boetes tot 100 euro per ton CO2 moeten betalen. De europarlementsleden beperkten ook de mogelijkheden voor lidstaten die meer willen investeren in derde landen en minder inspanningen op eigen grondgebied willen leveren. Tenslotte werden ook doelstellingen op langere termijn vooropgesteld: een vermindering van de CO2-uitstoot met 50 procent tegen 2035 en met 60 tot 80 procent tegen 2050.

Samen met het voorstel over hernieuwbare energiebronnen vormen de rapporten van Doyle en Hassi de basis van het wetgevend werk rond klimaatverandering. Ze gaan nu onderhandelingen aanknopen met de lidstaten. "Het wordt in de huidige context niet makkelijk. Bijna elke lidstaat heeft haar eigen agenda en problemen en ik ben politica genoeg om te beseffen dat politici liever beslissingen nemen die op korte termijn winst opleveren, zeker met de Europese verkiezingen voor de deur", zei Doyle.

Indien de europarlementsleden en de lidstaten een consensus bereiken, zou het voltallige halfrond de plannen tegen het einde van dit jaar kunnen goedkeuren. Dat moet de Europeanen in staat stellen om een vooraanstaande rol te spelen op de internationale onderhandelingen die eind volgend jaar plaatsvinden in Kopenhagen. In de Deense hoofstad moet de wereld het eens raken over de strijd tegen klimaatverandering na het verstrijken van het protocol van Kyoto in 2012.(KS)