Eerste oproep zorgt voor 34,5 kilometer aan nieuwe houtkanten

Houtkanten zijn lijnvormige landschapselementen die bestaan uit bomen en/of struiken. Ze geven onze streken een typisch Belgisch karakter en zijn belangrijk voor een klimaatbestendig en biodivers platteland. Maar er zijn minder en minder houtkanten in Vlaanderen, en hun kwaliteit gaat erop achteruit. Daarom heeft Vlaanderen vorig jaar een houtkantenplan opgesteld: een actieplan om het houtkantennetwerk samen met lokale besturen en partners kwalitatief en kwantitatief te versterken tegen 2030.

“Houtkanten zijn belangrijker dan we denken”, aldus Demir. “Allerlei dieren schuilen, maken nesten of zoeken naar voedsel in houtkanten. Daarnaast houden houtkanten water vast en helpen ze verdroging tegen te gaan. Ze groeien ook sneller dan bossen omdat ze door hun structuur veel licht opvangen. Daarbij leggen ze koolstof vast in de bodem. Zo spelen ze ook een rol om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen.”

Eerste oproep

In kader van het houtkantenplan hield de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) eind vorig jaar een projectoproep voor gemeenten en provincies waarbij er houtkanten aangeplant of uitgebreid konden worden met een focus op inheems en autochtone planten en soorten die gunstig zijn voor wilde bestuivers. “19 gemeenten dienden samen 23 projecten in waarvan 22 projecten werden goedgekeurd”, aldus VLM. “Deze projecten zullen samen goed zijn voor 34,5 kilometer houtkanten en 2.380 ton koolstofopslag. In het najaar komt er alvast een tweede oproep.”

Multifunctionele houtkanten

Aan de hand van de projecten is duidelijk dat houtkanten een multifunctioneel doel hebben. Zo zal de houtkant in Zonnebeke onder meer dienen om de verkeersveiligheid op te krikken. Op de locatie van de aanplanting ondervinden weggebruikers hinder van aankomende autolichten. Een houtkant zal er niet enkel een ecologische versterking zijn, het zal ook zorgen voor een zichtbuffer zodat de weggebruikers niet meer verblind worden.

In Heers heeft de houtkant dan weer een erfgoeddoel voor ogen. De Limburgse gemeente wil een haag aanplanten op het kasteeldomein van Heers. “Na veertig jaar achteruitgang en achterstallig onderhoud wil erfgoedorganisatie Herita vzw het domein opnieuw in ere herstellen. Een eerste stap is het domein opnieuw fatsoenlijk afboorden met hagen en houtkanten en de bestaande hagen op het domein herstellen. De hagen en houtkanten liggen aan de rand van het domein, langs beken, fietspaden en de openbare weg”, klinkt het bij de projectvoorstelling van Heers.

Naast het verbeteren van de verkeersveiligheid en het erfgoed in ere herstellen hebben veel ingediende projecten de biodiversiteit in stand houden tot doel. Zo wil stad Bree aan de hand van kleine landschapselementen de bijenpopulatie vergroten en beter onderhouden. “Nieuwe houtkanten aanplanten sluit aan bij dat project. In de houtkanten vinden de bijen voedsel en onderdak”, aldus stad Bree.

In Herentals willen ze dan weer de zeldzame ingekorven vleermuis een handje helpen met bomenrijen. Twee derde van de Vlaamse populatie van de vleermuis huist in het Herentalse Noorderwijk. De vleermuis gebruikt er de groene linten voor zowel de dagelijkse verplaatsingen naar de jachtgebieden in bosjes en stallen alsook voor haar jaarlijkse seizoensmigratie. Met het ingediende project wil de stad het groene netwerk in het landbouwgebied versterken met 0,7 kilometer nieuwe bomenrijen. De 19 gemeenten ontvangen samen 300.817 euro ondersteuning om hun houtkantproject uit te voeren.

Het houtkantenplan is er niet enkel voor gemeenten en provincies. Het plan doelt op iedereen die houtkanten heeft, er wil aanplanten of duurzaam onderhouden. Dat zijn landbouwers, privé-eigen​aars, lokale besturen en allerhande organisaties en verenigingen. Iedereen met interesse kan terecht op de website van VLM.