Eerste geval van BSE in België is 15 jaar geleden

Op een boerderij in Havelange in de provincie Namen werd 15 jaar geleden voor het eerst in België een geval van dollekoeienziekte (BSE) vastgesteld. De ziekte bij runderen is sinds 2006 in België niet meer opgedoken, mogelijk beslist Europa in 2013 om de slachthuisevaluaties bij runderen in ons land af te schaffen, zo vernam persagentschap Belga bij het Centrum voor Onderzoek in Diergeneeskunde en Agrochemie (CODA).

België was op 27 oktober 1997 het achtste Europese land waar BSE werd vastgesteld, mogelijk waren er eerder al gevallen, maar werden die niet als dusdanig herkend of gemeld. In januari 1998 besliste Europa om een maatregel vervroegd in te voeren, waarbij risicomateriaal als hersenen, ruggenmerg, ogen en amandelen van geslachte runderen automatisch verwijderd en vernietigd moeten worden. Ondanks de melding van slechts één dolle koe, besloot de Europese Commissie om België als 'risicoland' te beschouwen.

Bij een melkveehouder in Ruddervoorde werd op 10 maart 1998 het tweede BSE-geval bij runderen voor België vastgesteld, het eerste voor Vlaanderen. Het laatste geval dateert van 5 oktober 2006 (Perinnes-lez-Binche) , alles samen zijn 133 gevallen bekend. De (voor de mens ongevaarlijke) scrapie-variant bij kleine herkauwers, werd op 11 juni 2007 voor het laatst bij een schaap in Laarne vastgesteld. In mei 2012 werd België door de Werelddiergezondheidsorganisatie (OIE) gecatalogeerd als een land met een "verwaarloosbaar" BSE-risico.

Volgens Stefan Roels, hoofd van het referentielabo op het CODA, zal de controle op de ziekte met mondjesmaat afgebouwd worden naarmate de wetenschappelijke gegevens kunnen garanderen dat dit verantwoord is. "De controle op het voorkomen van de ziekte en het verbod op beendermeel van en voor runderen zal allicht standhouden de komende jaren", klinkt het.

Mogelijk beslist Europa in 2013 wel om de controles op BSE in de Belgische slachthuizen op te heffen. Die controles gebeuren op de dag van vandaag standaard bij geslachte runderen vanaf 72 maanden. Deze leeftijd is sinds het begin van de crisis al een paar keer opgetrokken geweest. Tijdens de crisis werd gecontroleerd vanaf 24 maanden.

De BSE-variant van de ziekte van Creutzfeldt-Jacob kwam tot nu toe nog niet voor in ons land, maar wereldwijd stierven ongeveer 226 mensen aan deze aandoening, merendeels in Groot-Brittannië (176). De ziekte bij runderen is overigens in Europa in dalende lijn, dit jaar zijn er vier gevallen bekend, minder dan in 2011 (19) en 2010 (45).

Het valt op dat bij de laatst ziek geworden dieren er meer en meer atypische gevallen gevonden worden. "Deze BSE-types zijn mogelijk te wijten aan spontane mutaties en één van deze types blijkt veel infectieuzer te zijn dan de gewone variant. Deze zou mogelijk ook aan de oorsprong liggen van de BSE-epidemie. Finaal houd dit in dat er allicht steeds gevallen van BSE zullen gevonden worden en dat het hoofddoel erin moet bestaan om een epidemie, zoals we deze gekend hebben, zoveel mogelijk te vermijden."