Droogte doet Europa bibberen

"Er is nog water voor de behoeften van dit seizoen, maar dat zal binnen twee of drie maanden opraken wanneer de sneeuw smelt." Dat zegt Massimiliano Zappa, hydroloog van het Zwitserse Federale Instituut voor Bos-, Sneeuw- en Landschapsonderzoek (WSL), in de Zwitserse krant La Liberté.

"Aangezien er weinig sneeuw is, zal er weinig smelten", legt Zappa uit. In Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland waren de voorbije wintermaanden warmer en natter dan gewoonlijk. In Zwitserland werden er lokaal zelfs temperaturen van 20 graden Celsius gemeten, schreef De Volkskrant in januari. Een hardnekkige luchtstroom voerde warmte vanuit de subtropen aan, wat in delen van Europa een winterse hittegolf veroorzaakte. In de dalen sneuvelden de warmterecords, tot 2.000 meter hoogte wou er maar geen sneeuw vallen.

Roep voor vervroegde beperkingen

Volgens de Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering (IPCC) gaat de sneeuwbedekking op lagere plekken er vrijwel zeker op achteruit. Christoph Schuck, professor aan de Technische Universiteit van Dortmund, kwam na een onderzoek naar 545 skigebieden in Zwitserland tot het besluit dat skigebieden niet zullen kunnen overleven zonder kunstsneeuw, berichtte het Zwitserse dagblad Neue Zuercher Zeitung in januari.

Dat baart zorgen. De voorraden zouden nog kunnen worden aangevuld, meent Zappa. Maar om het opgelopen tekort dit jaar te kunnen aanvullen zou van nu tot midden april dubbel zoveel regen moeten vallen als gewoonlijk. De hydroloog doet een beroep op onder meer de autoriteiten om vervroegde beperkingen op te leggen. De autoriteiten moeten "de moed hebben om te beslissen of het in april al noodzakelijk is om het vullen van zwembaden, het sproeien van tuinen, het wassen van wagens... te verbieden."

Zwitserland maakte de voorbije jaren meerdere droogtes door, wat niet zonder gevolgen blijft. "Het hydrologische systeem heeft een geheugen", legt Zappa uit. "Als het land droog is, breidt de hitte uit met het risico op hitte-eilanden in de steden."

Speciale commissaris in Italië

Ook in Italië wordt de droogte zorgvuldig opgevolgd. Daar is de toestand zorgwekkend en daarom wil de regering van premier Giorgia Meloni speciale maatregelen treffen tegen watertekorten. Zo wil Rome een speciale commissaris benoemen die vergaande bevoegdheden zal hebben. Dat is bekendgemaakt na een vergadering van de premier en haar ministers. Zulke commissarissen worden in Italië vaak ingezet bij uitzonderlijke situaties. Een ervaren generaal coördineerde zo de vaccinatiecampagne tijdens de coronapandemie.

Italië maakte vorige zomer een uitzonderlijke droogte mee. Die veroorzaakte grote schade in onder meer de landbouw, vooral in het noorden van het land. Momenteel kampt Italië met een groot watertekort, waardoor de bezorgdheid bestaat dat dit jaar nog erger zal verlopen dan 2022.

De regering van Meloni is ook van plan een campagne te voeren, om de bevolking te sensibiliseren water te besparen. Ook komt er een speciaal plan waarmee Rome en de regio's de crisis gezamenlijk willen aanpakken. Ook wil Meloni eenvoudigere regels om sneller op noodsituaties te kunnen reageren.