Doorsluizen EU-landbouwsteun nog steeds ter discussie

Om snel te reageren op de voedselnood wilde de Europese Commissie geld zoeken in het landbouwbudget. Daarin is twee miljard euro niet opgebruikt, omdat het geld dat bestemd was voor prijsgaranties voor Europese boeren niet nodig was wegens hoge marktprijzen. Geld dat Europa niet opgebruikt, wordt normaal teruggestort naar de lidstaten. Slechts uiterst uitzonderlijk kan het geld naar een andere bestemming versluisd worden.

Het is dat versluizen waarop sommigen kritiek hebben. Lidstaten als Nederland en Duitsland - zogenaamde nettobetalers aan de EU - willen het geld terug om het zelf te kunnen uitgeven. In het parlement klinkt dan weer kritiek in de landbouwcommissie die een uitholling van de subsidies vreest en de begrotingscommissie die dan weer een precedent vreest. Toch zou een meerderheid van de lidstaten en van de europarlementsleden wel voor het voorstel gewonnen zijn.

De leiding van de bevoegde VN-instellingen en die van de Wereldbank dringen hard aan bij Europa om het geld snel door te storten. "Het kan veel levens redden. Het is een goed antwoord om de productie te verhogen en de voorraden weer aan te vullen", meent Josette Sheeran, directrice van het Wereldvoedselprogramma van de VN. Ze citeert diverse Afrikaanse landen die nauwelijks nog voedselvoorraden hebben.

In Ghana stegen de prijzen het afgelopen jaar met 145 procent, in Ethiopië zelfs met 280 procent. Ondanks de recente prijsdaling liggen de prijzen gemiddeld nog altijd 50 procent hoger dan in augustus 2007. Het Wereldvoedselprogramma betaalt 30 procent meer voor granen dan in februari van dit jaar.

Alle bevoegde instellingen vinden het daarom "zeer belangrijk, zelfs cruciaal" dat de Europese Unie het geld ter beschikking stelt. De noden op korte termijn lopen op tot 1,2 miljard euro. Het Europese plan bestaat eruit nog dit jaar 750 miljoen euro toe te zeggen, vooral met het oog op de zaaiperiode van maart/april volgend jaar. De rest van het geld is voor volgend jaar.(KS)