Crisis ondermijnt Europees energie- en klimaatplan

De economische crisis lijkt het Europese energie- en klimaatplan onderuit te halen. Bij een flink aantal lidstaten heerst groeiend verzet tegen de basisprincipes van dat plan. Duitsland, Polen en Italië spelen in de eerste plaats de kostprijs voor hun industrie uit. Frankrijk wil de strengere normen voor de CO2-uitstoot van wagens verdagen tot 2015. Het is twijfelachtig of er in december een Europees akkoord uit de bus komt, schrijft De Tijd.

De Franse president, Nicolas Sarkozy, wilde op de Europese top van midden oktober spijkers met koppen slaan en de grootste knelpunten in de discussie over het klimaatplan weghalen. Tegen december moet er dan een globaal akkoord over het hele pakket liggen. Die krappe timing is nodig om het klimaatplan tijdig rond te krijgen, voor de Europese verkiezingen van juni 2009.

De voorbije maanden werd al een delicaat evenwicht gevonden in het dossier van de biobrandstoffen. Maar de economische crisis lijkt het klimaatpakket nu helemaal van de Europese agenda te vegen. De top van half oktober zal volledig draaien om de kredietcrisis. En de economische problemen nemen in de meeste hoofdsteden de bereidheid weg tot compromissen, zeker als dat betekent dat de industrie (nog) meer moet betalen voor de CO2-uitstoot.

Die houding is het duidelijkst bij Duitsland. Bondskanselier Angela Merkel was een van de grote bezielers van het Europese klimaatplan. Onder haar EU-voorzitterschap lanceerde de Unie de ambitieuze doelstelling 20-20-20: in 2020 20 procent minder CO2-uitstoot, 20 procent van het energieverbruik uit hernieuwbare bronnen en 20 procent energiezuiniger leven.

De Duitse industrie heeft de frontale aanval ingezet op het klimaatplan. Ze zet vooral de kostprijs voor de zware industrie in de verf. De Duitse overheid eist, in het zog van de industrie, duidelijkheid over welke sectoren als gevolg van de strenge klimaatnormen Europa dreigen te verlaten. De Europese Commissie aanvaardt wel het principe dat sommige sectoren beschermd moeten worden tegen het gevaar van een dergelijke verhuizing, maar ze wil die lijst nog niet vastleggen.

Ook de Italiaanse regering-Berlusconi speelt steeds meer de economische kostprijs van het plan uit in de onderhandelingen tussen de lidstaten. Voorts bestaat over de opbrengst van de veiling van uitstootrechten de grootste verdeeldheid. De nieuwe lidstaten vrezen vooral een stijging van de energieprijs en een grotere afhankelijkheid van Rusland. Polen is zowat de woordvoerder van die groep landen die op de rem staan in de Europese discussie.

Intussen heeft EU-voorzitter Frankrijk een compromisvoorstel uitgewerkt dat de strenge uitstootnormen voor wagens uitstelt van 2012 tot 2015. Ook de boetes voor producenten die deze strenge normen niet halen, worden verwaterd. De milieucommissie van het Europees parlement stemde vorige week een gelijkaardig compromis weg en zette strengere normen voorop. Maar in het voltallige parlement maakt die strenge aanpak minder kans.(KS)