CIPC kan ook in graanopslag voor problemen zorgen

Fegra, de federatie van de graanhandel, en Belpotato.be, de brancheorganisatie voor de aardappelsector, waarschuwen akkerbouwers voor de nawerking van CIPC in opslagloodsen en de kans op kruisbesmeting met gestockeerde granen. “Door de coronacrisis blijft de oude aardappeloogst in heel wat voorraadschuren langer liggen en de graanoogst wordt dan weer vroeger verwacht. Hierdoor zal er weinig tijd zijn voor een grondige reiniging van de bewaarinfrastructuur”, klinkt het.

Chloorprofam, beter gekend onder de handelsnaam CIPC, is een veelgebruikte kiemremmer in de aardappelteelt. Na een rapport van de Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA heeft de Europese Commissie beslist om een verbod in te stellen op chloorprofam. Vanaf 1 juli is het gebruik van de populaire kiemremmer definitief verboden in België. Omdat de CIPC-kristallen tot 15 jaar na gebruik nog kunnen neerslaan in de loodsen, is de kans groot dat ze nog worden teruggevonden op de aardappelen ook al wordt het product niet meer gebruikt.

Omdat de residulimiet van 0,01 ppm die de Europese Commissie had opgelegd, om die reden onwerkbaar is, bereikte de aardappelsector met de Commissie een compromis. “Maar we moeten als sector wel aantonen dat het ons menens is om het gebruik van CIPC te bannen”, stelt Belgapom, de sectorfederatie voor de Belgische aardappelhandel en -verwerking. De Europese aardappelketen stelde daarom een reinigingsprotocol op dat aardappeltelers, -handelaars en -verwerkers moet helpen om het residu van chloorprofam in aardappelbewaarplaatsen te reduceren.

Maar nu de coronacrisis de consumptie van verwerkte aardappelen drastisch heeft doen dalen, liggen in tal van bewaarloodsen in België nog aardappelen gestockeerd. De verwerkende industrie heeft gegarandeerd dat de gecontracteerde aardappelen nog worden verwerkt, maar de ophaling van de aardappelen zal wellicht één tot twee maanden vertraging oplopen. Dit betekent ook dat een grondige reiniging van de loodsen nog niet aan de orde is, terwijl de graanoogst zich al aankondigt. Die is er door gunstige weersomstandigheden vroeger dan normaal.

Daarom roepen Fegra en Belpotato.be de akkerbouwers op om geen granen te stockeren in loodsen waarin met CIPC behandelde aardappelen bewaard worden. “Er moet rekening gehouden worden et de nawerking van CIPC in opslagfaciliteiten en installaties en met het risico op onvrijwillige kruisbesmetting”, luidt het in een gemeenschappelijk persbericht.

Fegra wijst erop dat als onderdeel van zijn sectoraal bemonsteringsplan elk jaar verschillende meldingen gebeuren over het overschrijven van de maximale residulimiet van chloorprofam in granen. Die ligt op 0,01 ppm. “Een overschrijding kan leiden tot de vernietiging van de volledige partij granen”, aldus de sectorfederatie. Fegra stelt dat ook de Vegaplan-certificering vereist dat de opslag van granen in loodsen waar voordien aardappelen in bewaard werden, gemeld moet worden aan de koper van de partij granen.

Landbouwers die niet in de mogelijkheid zijn om hun granen te stockeren in andere bewaarloodsen, worden geadviseerd contact op te nemen met zijn handelaar om te bekijken of het graan meteen bij de handelaar kan worden opgeslagen. “Bovendien hebben graanhandelaren het recht om aan de landbouwer een verklaring op erewoord te vragen waarin staat dat de geleverde granen niet zijn opgeslagen in een loods waar voorheen aardappelen gestockeerd werden die behandeld zijn met CIPC”, besluit Fegra.