CAG vertelt de geschiedenis van grondwitloof

Het telen van grondwitloof is immaterieel cultureel erfgoed in Vlaanderen. Het Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG) gaat op zoek naar de herkomst van het 'witte goud'. Ooit was witloof een exclusieve groente die door zijn hoge prijs enkel bij de rijkeren op het bord kwam. Pas later kon dankzij de productiestijging ook de modale burger proeven van het witloof. Meer van dat kom je te weten op de erfgoeddatabank van CAG.

Dat witloof in België is ontdekt, trekt niemand in twijfel. Hoe dat precies in zijn werk is gegaan, heeft ook het Centrum Agrarische Geschiedenis niet kunnen achterhalen. Het gebrek aan bronnenmateriaal laat ruimte voor veel speculatie. Van de vele volksverhalen in omloop is het ene al realistischer dan het andere. Veelal gaat het verhaal dat de ontdekking van witloof ‘per toeval’ gebeurde. Als ontdekkingsplaatsen worden Schaarbeek en Evere dikwijls genoemd.

De witloofteelt bleef lange tijd beperkt tot Brussel en zijn onmiddellijke omgeving. Maar door de bodemmoeheid in deze gemeenten en door verstedelijking breidde de teelt zich kort voor de Eerste Wereldoorlog uit naar andere dorpen via de spoorwegen en tramlijnen richting Leuven, Haacht en Keerbergen. Het zwaartepunt lag dan in de driehoek Brussel-Leuven-Mechelen, waar volop witloof werd geteeld.

In de jaren 1970 daalde de grondwitloofproductie sterk. Door de grote arbeidsintensiteit en de opkomst van het sterk concurrerende witloof op hydrocultuur verminderde het aantal telers snel. Vandaag zijn er nog zo’n 180 grondwitlooftelers actief, waarvan ongeveer 150 in Vlaams-Brabant. Om deze authentieke teelt niet verloren te laten gaan, is zij erkend als immaterieel cultureel erfgoed en wordt de kennis doorgegeven aan nieuwe generaties. Brussels grondwitloof wordt vermarkt met een Europees streeklabel, Brabants grondwitloof met een Vlaams streeklabel.

Lees het volledige verhaal op de erfgoeddatabank Het Virtuele Land.