Als stoppen de enige optie is... Is er leven na de landbouw?

Het aantal hulpaanvragen bij Boeren op een Kruispunt is sterk gestegen. Kreeg de agrarische hulporganisatie in 2020 161 meldingen binnen, vorig jaar was dat opgelopen tot 232. Vooral in de varkenssector, waar al maanden een enorme crisis heerst, is een aantal noodkreten sterk gestegen. In eerste instantie wordt door Boeren op een Kruispunt gekeken of het bedrijf overlevingskansen heeft. Maar soms is een (gedeeltelijke) stopzetting van het bedrijf en een carrièreswitch van de boer de enige optie. Hij heeft, dankzij zijn ervaring in de boerenstiel, wel tal van troeven uit te spelen op de arbeidsmarkt.

11 februari 2022  – Laatste update 11 februari 2022 15:42
Lees meer over:

Slechte prijsvorming, hoge investeringslasten en maatschappelijke druk leidt al jaren tot een verkleining van het aantal landbouwbedrijven in ons land. Vaak gaat er een lang traject vooraf aan de stopzetting van een bedrijf, een proces waar Boeren op een Kruispunt (BoeK) vaak bij betrokken is. De hulporganisatie begeleidt boeren in nood.

De hulporganisatie ontving vorig jaar 232 aanmeldingen voor ondersteuning, een forste stijging van 44 procent ten opzichte van 2020 toen het aantal aanmeldingen op 161 lag. In 2019 lag het aantal aanmeldingen op 148. De stijging verraste ook Els Verté, directeur van Boeren op een Kruispunt. “We wisten dat er een stijging zat aan te komen, maar dat die zo groot zou zijn, hadden ook wij niet verwacht. Er waren maanden waar we tot 30 nieuwe aanmeldingen kregen. Dat zijn zorgwekkende cijfers. Bovendien zien we dat de stijgende trend zich ook in de eerste weken van 2022 doorzet.

Het gaat om mensen die het niet meer zien zitten, soms met depressieve of zelfs zelfmoordgedachten

Els Verté - Directeur van Boeren op een Kruispunt

Verté geeft aan dat een sterke verhoging van de aanvragen vooral kwam uit de varkenssector. “Het gaat om mensen die het niet meer zien zitten, soms met depressieve of zelfs zelfmoordgedachten.” Het aantal aanmeldingen van varkensboeren bedroeg vorig jaar 68 en nam vooral toe in de tweede jaarhelft. De noodkreet uit de varkenshouderij kan niet los gezien worden van de crisis in de sector waar boeren al maanden met verlies draaien en de vooruitzichten negatief zijn.

Aanmeldingen_Varkenssector_BoerK

Schuld oorzaak van veelvoud aan problemen

Eén van de adviseurs van BoeK is Dirk Beeckman. Hij geeft aan dat liquiditeitsproblemen vaak een trigger vormen voor een golf aan miserie die vervolgens over de boerderij heen rolt. “Denk aan persoonlijke problemen. De boer voelt zich minderwaardig omdat hij de zaak niet draaiende kan houden.” Financiële problemen werpen ook een schaduw op de gezinsrelatie. “Eén van de partners gaat buitenshuis werken en komt met een ander leven in aanraking waarbij collega’s bijvoorbeeld op vakantie gaan. Dit neemt men vervolgens mee naar het boerengezin.”

Nadat een aanmelding is binnengekomen, gaan de adviseurs van BoeK in gesprek met de boer in nood. Daarbij wordt ook een analyse gemaakt van de levensvatbaarheid van het bedrijf en het toekomstperspectief. Vooral bij de varkensbedrijven is uit deze analyse vorig jaar vaak naar voren gekomen dat een voortzetting van de bedrijfsactiviteiten niet raadzaam is, vertelt Beeckman die aangeeft dat er vervolgens gekeken wordt naar oplossingen.

Deze oplossing kan bijvoorbeeld zijn om de verlieslatende activiteiten af te stoten en de winstgevende activiteiten te behouden. “Daardoor blijft de landbouwer toch het idee houden dat hij boer is en hoeft hij niet volledig afstand te nemen van de stiel”, zegt Beeckman die het voorbeeld noemt van een gemengd varkens-akkerbouwbedrijf. “De varkenstak kan afgestoten worden en akkerbouw kan bijvoorbeeld in bijberoep gecontinueerd worden.”

Een landbouwbedrijf runnen, gaat gepaard met een groot verantwoordelijkheidsgevoel, flexibiliteit en een arbeidsethos. Dat zijn allemaal eigenschappen die gewaardeerd worden op de arbeidsmarkt

Dirk Beeckman - Adviseur bij Boeren op een Kruispunt

Boeren zijn breed inzetbaar op arbeidsmarkt

Op deze manier hebben verschillende varkensboeren vorig jaar de carrièreswitch gemaakt naar een ander beroep. Volgens Beeckman is de landbouwer veel meer waard op de arbeidsmarkt dan hij zelf vaak denkt. "Een landbouwbedrijf runnen, gaat gepaard met een groot verantwoordelijkheidsgevoel, flexibiliteit en een arbeidsethos. Dat zijn allemaal eigenschappen die gewaardeerd worden op de arbeidsmarkt.”

De adviseur van Boeren op een Kruispunt geeft aan dat (deels) gestopte boeren in zeer uiteenlopende economische sectoren onderdak vinden. “Boerenvrouwen belanden vaak in de zorg of een ander beroep waarbij sociale contacten centraal staan. Mannen gaan ook vaak aan de slag als grondwerker of in de bouw, als lasser, chauffeur of als vertegenwoordiger.”

De adviseur bij BoeK benadrukt dat het overigens niet alleen boeren met liquiditeitsproblemen zijn die de overstap maken naar een andere job. “Het kan ook gaan om boeren die nog twintig jaar te gaan hebben, maar die hoge investeringen moeten doen om hun bedrijf levensvatbaar te houden en die geen opvolging hebben. Of het zijn ondernemers die door stengere regelgeving en milieueisen onder druk komen te staan.”

Bron: Eigen berichtgeving

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek