Biobrandstof niet te matchen met biodiversiteit?

Onderzoekers van het Nederlandse Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) waarschuwen voor de negatieve effecten van biobrandstofproductie op biodiversiteit. Biobrandstoffen kunnen de uitstoot van broeikasgassen terugdringen, wat op lange termijn de biodiversiteit ten goede komt. Maar de eerste honderden jaren zou volgens het PBL het resultaat negatief uitvallen door het ontginnen van natuurgebied voor landbouwgrond.

De onderzoekers zijn van mening dat de productie van biobrandstoffen in een eerste stadium een negatief effect heeft op de biodiversiteit. Zij gaan er van uit dat ter compensatie van de teelt van bio-energiegewassen natuurgebied ontgonnen moet worden voor landbouwgebruik. Volgens het PBL kan dit netto negatief effect honderden jaren gelden, vooraleer het positieve effect intreedt.

De EU-normen stellen nochtans als voorwaarde voor een duurzame biobrandstofproductie dat er geen directe schade aan de biodiversiteit wordt toegebracht. Rechtstreekse opoffering van natuurgebied aan teeltoppervlakte om biobrandstoffen te produceren kan met andere woorden niet door de beugel.

"Om voldoende biomassa te produceren wordt bestaande landbouwgrond en geen natuurgebied ingenomen. Ter compensatie van het rechtstreekse verlies aan landbouwareaal wordt vervolgens wel natuurgebied ingenomen", luidt de redenering van de PBL-onderzoekers. Omdat de ontginning van natuurgebied in dit geval geen direct aanwijsbaar effect is maar eerder een indirect gevolg, beweren de onderzoekers dat dergelijke biobrandstofproductie toch zou voldoen aan de EU-duurzaamheidscriteria.

Op basis van een aantal casestudies heeft het PBL de eindbalans berekend van de tegenstrijdige effecten. Zij stellen vast dat het 'honderden jaren' kan duren vooraleer het verlies op korte termijn gecompenseerd wordt door het positieve langetermijneffect. De geschatte overbruggingsperiode hangt weliswaar af van het aantal hectare landbouwgrond dat nodig is per eenheid biobrandstof. Onder meer door intensivering van de teelt kan het verlies van bestaande landbouwgrond voor biomassa ingeperkt worden.

Meer informatie over het PBL-onderzoek: Effects of biofuel production on biodiversity