Aspergetelers maken zich op voor periode na Pasen

Het aspergeseizoen wordt traditioneel met Pasen op gang getrokken. Door de lage temperaturen in februari en maart komen de feestdagen nu iets te vroeg. Het aanbod is lager dan de vraag, met hoge prijzen als gevolg. De sector ziet komend seizoen met vertrouwen tegemoet. “Ook vorig jaar hebben we geen hinder ondervonden van corona en de sluiting van de horeca.”

31 maart 2021  – Laatste update 31 maart 2021 12:01
Lees meer over:
Asperge_Den_Akker_Brecht_JeromRozendaal (15)

Natalie Vochten (35) zei vier jaar geleden haar tijdelijke job bij de Vlaamse landbouwadministratie op en begon op het erfperceel van haar ouders asperges te telen op een oppervlakte van drie hectare. “Mijn ouders deden al jaren marktverkoop en ook bij mij begon het te kriebelen om als zelfstandige aan de slag te gaan”, vertelt de onderneemster op haar bedrijf Den Akker in Brecht.

Naast het woonhuis staan pallets opgestapeld en biedt een partytent bescherming tegen de regen. “Daar vindt onze korte ketenverkoop plaats’, legt de onderneemster uit. Het verkooppunt is vorig jaar in allerijl opgetrokken toen corona en de lockdown de marktverkoop stil legde, waardoor het bedrijf het belangrijkste afzetkanaal zag wegvallen.

Thuisverkoop heeft zich razendsnel ontwikkeld

Tijdens de eerste de lockdown vorig voorjaar zat de schrik er goed in, erkent Natalie. “We hebben er nog over nagedacht om een gedeelte van de rijen niet te oogsten omdat we bang waren dat we de asperges niet kwijt konden. Deze vrees bleek uiteindelijk ongegrond. De thuisverkoop liep al snel goed en nadat ook de marktverkoop weer toegestaan was, werden de gebruikelijke verkoopvolumes geëvenaard.

Asperge_Den_Akker_Brecht_JeromRozendaal (1)
Asperge_Den_Akker_Brecht_JeromRozendaal (2)

Inmiddels wordt de helft van de asperges afgezet in de veldwinkel en vindt de rest de weg naar de consument via lokale markten. Natalie doet zelf vier markten in de week en haar vader staat op maar liefst acht markten. De familie Vochten biedt naast asperges van eigen veld ook aardbeien en ander seizoensfruit aan. “Dit kopen we bij telers uit de buurt of op de veiling in Hoogstraten”, legt Natalie uit.

We hebben er vorig jaar nog over nagedacht om een deel niet te oogsten omdat we bang waren dat we de asperges niet kwijt konden

Natalie Vochten - Aspergeteler uit Brecht

Eind maart worden de eerste asperges gestoken. Maar de opbrengst is nog beperkt, vertelt zij. “Gisteren was onze eerst dag en hebben we drie kilo geplukt.” De eerste asperge komen van zeven rijen die met een dubbele folie bedenkt zijn, een soort van verwarmde teelt dus en daardoor eerder in productie. Achteraf gezien had Natalie graag meer van deze tunnels aangelegd, want de vraag op de markt is groot en het aanbod is laag.

“Het onevenwicht tussen vraag en aanbod heeft de prijzen stevig de hoogte ingejaagd”, vertelt Benny Cuypers van de groente- en fruitveiling BelOrta uit Sint-Katelijne-Waver. Hij vertelt dat de aspergetelers in Vlaanderen goed gestart zijn. “Vanaf februari hebben we de eerste asperges uit de serres en later is daar de verwarmde buitenproductie bijgekomen. Momenteel liggen de prijzen op een zeer goed niveau, maar de grote volumes zijn dan ook nog niet beschikbaar op de markt.”

Asperge_Den_Akker_Brecht_JeromRozendaal (16)
Asperge_Den_Akker_Brecht_JeromRozendaal (4)

Asperges op afhaalmenu tijdens Pasen

Door de kleine volumes is de invloed van de gesloten horeca op de prijzen eveneens beperkt. Op basis van de ervaring van vorig jaar lijken de aspergeprijzen ondanks de sluiting van restaurants overigens goed stand te houden. “Alhoewel de restaurants gesloten zijn, zien we dat er behoorlijk wat afzet is via afhaalmenu's. Aan de andere kant wordt de mindere afzet in de horeca gecompenseerd door een betere verkoop in de supermarkt”, stelt Cuypers.

Deze trend wordt bevestigd door Natalie die de afgelopen dagen al telefoontjes kreeg van restauranthouders die op zoek waren naar asperges voor hun afhaalmenu’s. Vooral tijdens Pasen zijn de Vlaamse asperges op menige menukaart terug te vinden. Pasen geldt traditioneel als het starschot voor het aspergeseizoen, maar door de lage temperaturen in februari en maart en het feit dat Pasen vroeg valt, wordt er dit jaar enigszins gebroken met deze traditie.

Asperge_Den_Akker_Brecht_JeromRozendaal (22)
Asperge_Den_Akker_Brecht_JeromRozendaal (28)

Natalie verwacht in de loop van april en juni een piek in de productie. Op warme dagen groeit de asperge tot vijf centimeter per dag. Met opbrengsten van 400 kilo of meer per dag valt de vangst eind maart in het niets. “Tijdens het hoogseizoen is het flink doorwerken. Dan komen er ook vier seizoenarbeiders helpen met het steken en hebben we ook nog jobstudenten die meehelpen”, zegt de 35-jarige.

Minder asperges door gebrek aan arbeidskrachten

Vorig jaar was er nog even twijfel of de oogst wel zou kunnen doorgaan. Twee vaste Roemeense medewerkers bleven uit vrees voor corona thuis, waardoor de onderneemster op zoek moest naar alternatieven. Deze werden uiteindelijk gevonden in de vorm van horecamedewerkers die door de lockdown zonder werk zaten. Dit jaar verwacht zij terug seizoenarbeiders uit Oost-Europa. “Dit weekend komen ze normaal gezien aan.”

Asperge_Den_Akker_Brecht_JeromRozendaal (20)
Asperge_Den_Akker_Brecht_JeromRozendaal (24)

Niet elke Vlaamse aspergetelers slaagde er vorig jaar in om alternatieve werknemers te vinden. Vooral op grote bedrijven met tientallen hectares werken veel seizoensarbeiders. Het probleem van de Oost-Europese seizoensarbeiders die door corona thuis bleven, werd sectorbreed gevoeld en resulteerde in een tekort aan arbeidskrachten. Uiteindelijk is hierdoor tien tot vijftien procent van de oogst niet gestoken geweest, schat Cuypers van BelOrta. “Maar dit jaar verwachten we deze problemen niet meer.”

Zowel BelOrta als Natalie Vochten zien het aspergeseizoen met vertrouwen tegemoet. “Al is de kans natuurlijk groot dat de prijzen tijdens de seizoenspiek erg diep kunnen zakken, maar dat weet je nooit”, zegt Natalie die vier jaar na de start van haar aspergebedrijf nog geen seconde spijt heeft gehad van haar carrièreswitch. Sterker nog: “Dit jaar ga ik in Sint-Lenaarts (de buurtgemeente van Brecht, red.) een hectare asperge bijzetten”, besluit zij.

Sint-Jansfeest algemene einddatum aspergeseizoen

De start van het aspergeseizoen in volle grond start traditioneel ergens rond Pasen, maar kan enkele weken variëren. Het einde van het seizoen staat wel zo vast als een huis: op 24 juni, de geboortedag van Johannes De Doper, worden de laatste asperges gestoken. Het is niet zo dat elke aspergeplant op die dag stopt met groeien of dat de asperges na 24 juni oneetbaar zijn. Er is sprake van een traditie.

Op internet doen een aantal theorieën de ronde. Zo zou het wel eens kunnen liggen aan de pijnlijke gevolgen van de stevige drinkgelagen waarin de Sint-Jansviering - een christelijk midzomerfeest - traditioneel resulteerde. Mogelijk werden de dagen die op het feest volgden daardoor rustdagen voor de aspergetelers.

Niet alleen het aspergeseizoen eindigt op 24 juni, ook voor rabarber wordt Sint-Jan als uiterste oogstdatum genomen. Voor dit gewas zou dat meer zijn oorsprong vinden in het feit dat het gif uit de bladeren in de hoogzomer afzakt naar de stengels. Ook de stop van de aspergeteelt heeft een biologische noodzaak. De aspergeplant moet na de oogst namelijk nog lang genoegd doorgroeien om kracht te verzamelen zodat hij ook het volgende jaar veel asperges kan leveren. Door de plant tijdig zijn gangetje te laten gaan en zijn loof te laten groeien, verhoogt de kans dat de plant de winter zal overleven.

Bron: Jerom Rozendaal

Beeld: Jerom Rozendaal

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek