"Afbakening kwetsbare gebieden moet krachtlijn zijn"

De twee milieuorganisaties noemen het voorstel "een goed vertrekpunt", maar "wat nu op papier staat, houdt te veel risico's in wanneer het concreet moet worden ingevuld", klonk het donderdag op een persconferentie. Volgens de organisaties moet allereerst worden vastgesteld hoe groot het Vlaamse mestoverschot precies is. "Pas na afbakening van de kwetsbare gebieden weten we hoeveel mest er kan worden uitgereden", zei Jan Turf van BBL. "We vragen uitdrukkelijk aan de minister om dit in de krachtlijnen van zijn mestactieplan op te nemen".

Deze afbakening is volgens de organisaties des te belangrijker "omdat dit ook centraal staat in het advies van het Europees Hof, dat Vlaanderen binnenkort wellicht zal veroordelen voor het niet omzetten van die nitraatrichtlijn". Met de nitraatrichtlijn wil Europa de watervervuiling door nitraten aanpakken.

De afbakening is ook nodig, omdat die moet gelinkt worden aan de verdeling van emissierechten, zo luidde het. "De totaal toegekende emissierechten mogen immers de beschikbare ruimte in Vlaanderen niet overschrijden". In de huidige krachtlijnen linkt Peeters die emissierechten aan de zogenaamde nutriëntenhalte. Volgens BBL en Natuurpunt is dit plafond echter hoger dan de werkelijk beschikbare ruimte. "De nutriëntenhalte kan wel nog gebruikt worden als plafond voor de groei van bedrijven", zei Turf.

Net die individuele groei, waarop in de krachtlijnen volgens BBL en Natuurpunt geen rem staat, baart de organisaties ook zorgen. Ze zijn er niet tegen dat bedrijven kunnen groeien, maar vinden dat de problematiek van de mest vraagt dat de totale landbouw, zeker voorlopig, niet groeit. "Een absolute stop, die kan via de nutriëntenhalte, is nodig omdat het nieuwe mestactieplan anders nieuwe milieuproblemen dreigt te creëren of bestaande te vergroten", aldus de milieuorganisaties.

De andere manier voor bedrijven om te groeien, opkopen van emissierechten van andere bedrijven, wordt wel goed bevonden. "De afroming door de overheid zorgt ervoor dat het mestoverschot daalt, maar ook hier is afbakening van de kwetsbare gebieden nodig om te bepalen aan welk tempo er dient afgeroomd te worden", aldus Turf.

"Door de individuele groei uit de krachtlijnen te halen, kan de minister ervoor zorgen dat de daling van de mestproductie door afroming niet tenietgedaan wordt door uitbreiding van de landbouwproductie". Volgens de milieuorganisaties ontbreekt er ook een verwijzing naar controle in de krachtlijnen. "Het mestdecreet kan enkele werken mits een strenge en sluitende controle", zeiden de organisaties.