Willen milieu en landbouw samen duurzaam op weg?
nieuwsMira-T 2002 toont aan dat de Vlaamse landbouw de jongste jaren een beetje groener geworden is. Het milieurapport stelt dat de sector een absolute ontkoppeling gerealiseerd heeft voor alle milieudrukparameters: vermestende emissie (-45%), verzurende emissie (-35%), pesticiden (-25%), energiegebruik (-9%) en broeikasgasemissie (-8%).
Maar is de trend sterk genoeg om de vooropgestelde milieudoelstellingen te halen? Veel hangt uiteraard af van hoe hoog de lat gelegd wordt. "De eutrofiëring van oppervlaktewater hou je niet tegen bij de 50 mg-nitraatnorm", zegt Stijn Overloop, medewerker bij de VMM. Als het vermijden van eutrofiëring straks de doelstelling wordt, dan zijn in de toekomst strengere normen noodzakelijk. Zo wordt momenteel ook al een herziening voorbereid van de Europese doelstellingen om de verzuring terug te dringen.
Joris Relaes, afdelingshoofd bij de ALT, realiseert zich dat er in de toekomst nog meer inspanningen van de landbouwsector verwacht worden. Gemakkelijk zal dat niet gaan, aangezien de markt onvoldoende stimuli creërt opdat alle boeren volledig de kaart van de duurzaamheid kunnen trekken. Milieubewustzijn en dierenwelzijn worden immers niet altijd gevaloriseerd aan de kassa's van de supermarkten. Toch moedigt Relaes de boeren aan om resoluut te kiezen voor een duurzaam kwaliteitsbeleid dat zich oriënteert op de Europese markt. "Om deze opdracht waar te maken, is een vernieuwde invulling van het begrip samenwerking een prioritaire opdracht voor de landbouwsector. Al is het maar om meer marktmacht te verwerven".
Ondanks de positieve tendens erkent ook Fons Beyers namens de Vlaamse Land- en Tuinbouwraad dat de Vlaamse landbouw nog duurzamer moet worden. "Maar het productie-apparaat van de landbouwsesctor kan je niet van de ene dag op de andere helemaal omgooien. Er zal minstens één generatie boeren nodig zijn om echt duurzaam te produceren. Het is belangrijk om de landbouwers te blijven sensibiliseren, ook al is dit niet altijd eenvoudig". Van het decreet Duurzame Landbouw dat vorige week werd goedgekeurd door de Vlaamse regering verwacht Beyers nog enkele amendementen tijdens het parlementair debat opdat de nieuwe kansen die het hervormde Europese landbouwbeleid biedt, beter zouden benut worden.
De Minaraad trekt de landbouwinspanningen in twijfel en vraagt zich af of boeren wel mogen beloond worden met subsidies om louter de normen inzake basismilieukwaliteit te respecteren. "De milieudruk is nog groot en divers, er is verlies aan landschap en biodiversiteit en het dierenwelzijn stelt problemen", aldus Walter Roggeman van de Minaraad, die wél pleit voor een multifunctioneel landbouwmodel met lokale markten en korte ketens. Hij roept de landbouworganisaties op om de defensieve stellingen af te breken.
Vlaams minister van Leefmilieu en Landbouw Ludo Sannen blijft zich alvast inspannen om de milieu- en landbouwsector te verzoenen. "Dankzij de boeren heeft Vlaanderen vandaag nog typische, waardevolle landschappen. Om het platteland op te waarderen, is natuurzorg echter onontbeerlijk". Om deze symbiose te realiseren, streeft de minister naar een administratieve vereenvoudiging en naar een mogelijkheid om boeren bij het afsluiten van een beheersovereenkomst meer zekerheden over langere termijn te bieden. Ook de ontwikkeling van nieuwe Regionale Landschappen geniet zijn volle steun. Een dynamisch en aantrekkelijk platteland kan er enkel komen door een bevruchtende samenwerking tussen de overheid, de milieu- en de landbouwsector, zo besluit Sannen.
Lees ook: geVILT: Jos Gysels: "We roepen landbouw op tot zelfreflectie" geVILT: Fons Beyers: "Verzoening met natuur vergt duurzaam beleid"
