Voedingsindustrie erg belangrijk in agrobusinesscomplex

De landbouwsector staat niet alleen, maar maakt deel uit van een veel ruimer agrobusinesscomplex. Het Landbouwrapport 2010 toont aan dat een steeds kleiner aantal bedrijven actief is in toelevering, voedingsindustrie en handel, terwijl toch steeds meer omzet en toegevoegde waarde gerealiseerd wordt. De voedingsindustrie zorgt voor meer dan de helft van de toegevoegde waarde en de tewerkstelling.

Naast de land- en tuinbouwsector spelen in het agrobusinesscomplex (ABC) vooral de agrarische toelevering, de voedingsindustrie en de handel een belangrijke rol. Het Vlaamse ABC telt 42.600 btw-plichtige bedrijven waarvan 72 procent land- en tuinbouwbedrijven, 13 procent bedrijven uit de voedingssector en 8 procent bedrijven uit de groothandel in landbouwproducten. Twaalf jaar geleden waren nog 58.000 bedrijven actief. Niet alleen het aantal landbouwbedrijven daalde sterk, ook de voedingssector, de groothandel en handelsbemiddeling kennen een neerwaartse tendens.

Het Vlaamse ABC stelt in 2008 volgens de statistieken van de RSZ 104.000 werknemers te werk. Van de loontrekkenden (arbeiders en bedienden) werkt 64 procent in de voedingssector, 13 procent in de land- en tuinbouw en 8 procent in de groothandel en handelsbemiddeling. In 2008 realiseerden de Vlaamse ABC-bedrijven een omzet van 51,7 miljard euro. Dat is een stijging van ongeveer 20 procent ten opzichte van 2000.

Met die omzetcijfers neemt het Vlaamse ABC ongeveer 80 procent van de totale omzet van het ABC in België voor zijn rekening. Twee derde van de ABC-bedrijven is ook effectief in Vlaanderen gevestigd. De voedingssector is verantwoordelijk voor de helft van de totale omzet. Net zoals bij de omzet creëert het steeds kleiner aantal bedrijven toch steeds meer toegevoegde waarde.

De totale Belgische handel in landbouwproducten noteert in 2009 een positief handelssaldo. De uitvoer is goed voor 30 miljard euro, terwijl de invoer 27 miljard euro bedraagt. Zowel in- als uitvoer vertoont een daling ten opzichte van 2008. Ook het handelsoverschot is in 2009 met 4 procent gedaald tot 3,4 miljard euro. Het aandeel van de uitvoer van landbouwproducten in de totale Belgische export bedraagt 12 procent. Wat nog meer in het oog springt, is dat de agrarische sector ongeveer een kwart van het totale Belgische handelsoverschot vertegenwoordigt.

Het handelsoverschot wordt vooral gerealiseerd bij dierlijke producten, zoals varkensvlees, en bij agro-industriële producten (landbouwmaterieel, meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen). Bij de tuinbouwproducten valt de export van diepvriesgroenten op. Enkel bij de ‘andere landbouw- en visserijproducten’ is er een handelstekort omdat producten die in België nauwelijks of niet geproduceerd worden (wijn, vis, schaal- en weekdieren) massaal ingevoerd worden.

De recentste FAO-cijfers geven aan dat België in 2008 de zesde grootste exporteur van agrovoedingsproducten ter wereld was. Concreet is 3,9 procent van de uitgevoerde agrovoedingsproducten afkomstig van ons land. De VS, Nederland en Duitsland zijn de grootste agrovoedingsexporteurs ter wereld. België is, mede dankzij zijn havens, wereldwijd de grootste exporteur van diepvriesgroenten, sinaasappelsap, mout, sigaren en prei. Tweede grootste exporteur is ons land voor chocolade, gebak, diepvriesaardappelen en verse melk.

Meer info: Landbouwrapport 2010