VN-rapporteur streeft naar eerlijkere contractlandbouw

Olivier De Schutter, VN-rapporteur voor het recht op voedsel, pleit voor eerlijkere contracten tussen afnemers en boeren in ontwikkelingslanden. “Zonder garanties staat de deur open voor het verknechten van arme boeren en het ondermijnen van de voedselzekerheid in ontwikkelingslanden door productie gericht op export”, beweert de VN-rapporteur.

De VN-rapporteur stelt vast dat landbouwers ook in tijden van hoge voedselprijzen er niet in slagen om een redelijk inkomen te verwerven. “Zij ontberen onderhandelingsmacht. Wanneer we er niet in slagen om kleinschalige boeren toegang tot de markt te verschaffen, dan halen zij geen redelijk inkomen uit hun activiteit en lijden zij honger”, legt De Schutter uit.

Hij vreest dat producenten in het nadeel zijn wanneer zij een contract moeten afsluiten met een dominante afnemer. “Als ze niet opletten, eindigen boeren als arbeiders op hun eigen grond”, verwoordt hij zijn vrees.

Een eerlijk contract bevat volgens De Schutter prijsgaranties, een duidelijke voorstelling van de kwaliteitsstandaarden waaraan het product moet voldoen, een mechanisme voor geschillenregeling, het voorzien in grondstoffen tegen of onder de marktprijs en de mogelijkheid voor de boer om een deel van zijn land te reserveren voor voedselgewassen voor zijn familie en de gemeenschap.

De Schutter beseft dat geen twee contracten hetzelfde zijn zodat hij vraagt dat overheden erover zouden waken dat arme boeren niet misleid worden. De producenten kunnen zich ook zelf verdedigen door zich samen met collega’s markttoegang te verschaffen via coöperaties. Een mooi voorbeeld noemt hij de boeren uit Ghana die de cacao produceren waarvan Divine chocolade wordt gemaakt.