"Tijd niet rijp voor WTO-akkoord"

De WTO-standpunten van de Vlaamse en federale regering zijn hartverwarmend voor de land- en tuinbouwsector, maar daarom mogen de boeren en tuinders niet minder ongerust zijn over een goede afloop van de ministeriële bijeenkomst die maandag van start is gegaan in Genève. "Liever geen akkoord dan het slechte akkoord dat vandaag op tafel ligt", herhaalt Boerenbond-voorzitter Piet Vanthemsche in Boer&Tuinder. De verregaande afbouw van invoertarieven staat haaks op het algemeen aanvaarde Europese landbouwmodel, zo luidt het.

Boerenbond heeft enkele weken geleden becijferd wat de agrarische sector mogelijk te wachten staat indien de WTO-lidstaten die afgereisd zijn naar Genève de komende dagen een globaal handelsakkoord bereiken. Voor bijvoorbeeld kaas ziet het ernaar uit dat de marktbescherming overeind blijft, maar voor boter is dat kantje boord. Boter bestempelen als gevoelig product, zou Europa ertoe verplichten om tariefcontingenten te openen, en dat is zeker naar de zin van zuivelexporteurs zoals Australië en Nieuw-Zeeland.

Door een WTO-akkoord dreigt de invoer van 600.000 ton kippenvlees met minstens 50 procent toe te nemen en vallen de exportkansen met een kwart terug. Dit kan volgens Boerenbond leiden tot een prijsdaling van 33 procent. Voor de varkenssector zijn de vooruitzichten niet veel rooskleuriger. Indien de WTO zestig procent van het vaste invoerrecht voor varkenshammen wegsnijdt, dreigt de prijs van het varkensvlees met twintig procent te dalen, zo blijkt uit berekeningen van de landbouworganisatie. Ook in andere sectoren zoals de rundveehouderij en de bietenteelt houdt men dezer dagen angstvallig de adem in.

De Europese landbouworganisaties hadden gehoopt dat het debat over invoertarieven gepaard zou gaan met zogeheten non-trade concerns, waardoor randvoorwaarden zoals milieu, dierenwelzijn, landschap en dergelijke verrekend zouden worden in het handelssysteem. Die denkpiste werd de voorbije jaren nooit ernstig overwogen door de WTO-onderhandelaars. "Daardoor wordt de handel in landbouwproducten enkel gebaseerd op de laagste kostprijs. En dus wordt de Europese landbouw aangezet tot een verregaande intensivering en specialisatie op industriële schaal in de vruchtbaarste regio's van het continent", waarschuwt Boerenbond.

De organisatie dringt er op aan dat een ruim aantal producten als gevoelig kan worden bestempeld en dat de compenserende tariefcontingenten zo beperkt mogelijk gehouden worden. "Bij de invulling van die contingenten moet bovendien een onderscheid gemaakt worden tussen producten van hoge en van mindere kwaliteit. Het is onaanvaardbaar dat een contingent alleen met hoogwaardige producten zou ingevuld worden", luidt het. Boerenbond merkt ook op dat de omzetting van alle vaste invoerrechten in procentuele heffingen geen goed idee is. Vaste invoerrechten bieden immers een betere bescherming bij lage en schommelende marktprijzen.

Voorts blijft de landbouwsector eisen dat een WTO-akkoord het hervormde EU-landbouwbeleid ongeschonden laat en dat de verschillende vormen van exportondersteuning gelijkwaardig behandeld worden. "Het is onaanvaardbaar dat de Europese exportsubsidies volledig afgebouwd moeten worden terwijl andersoortige exportsteun nauwelijks aangepakt wordt, zonder verdere engagementen tot afbouw", stelt Boerenbond.

Vorige week heeft de Belgische regering haar WTO-standpunt bijgestuurd. Ze ijvert voor een evenwichtig landbouwakkoord en een redelijke bescherming van de Europese landbouwsector. De Vlaamse regering gaat nog een stapje verder en vraagt uitdrukkelijk dat suiker van de lijst van tropische producten zou worden geschrapt. Ook wil ze dat de niet-handelsverstorende steun aan de landbouw niet ingeperkt wordt omdat dit stokken in de wielen kan steken van toekomstige ingrepen in het Europese en Vlaamse landbouwbeleid.(KS)

Meer informatie: WTO-voorstel landbouw