Staalnames nitraatresidu blijven stof tot discussie
nieuws"De groenbemester die ik heb ingezaaid, staat momenteel nog geen tien centimeter hoog. Dat gewas zal de komende weken nog een massa nitraat opnemen om uiteindelijk tachtig centimeter hoog te worden", zegt ABS-woordvoerder Guy Depraetere, die ervan uitgaat dat momenteel heel wat nitraat aanwezig is in zijn bodem als gevolg van de bodembewerking en de lichte bemesting die na de recente oogst hebben plaatsgevonden. "Een staalname is op dit op dit ogenblik uiteraard niet representatief voor het nitraatresidu van dit teeltjaar".
Niettemin starten die staalnames op 1 oktober en ze zullen zes weken duren. Op de brief die de landbouwers ontvangen, staat vermeld dat ze de datum van de staalname niet kunnen wijzigen, ook niet als ze een groenbemester ingezaaid hebben. "Het is alsof je aan een uitgebreid schriftelijk examen meedoet, maar al na vijf minuten je blad papier moet inleveren bij de leraar", protesteert Depraetere. Afdelingshoofd Dirk Struyf van de Mestbank ziet het anders: "De leerling is te laat aangekomen op het examen. Zelfs de nitraatopname van een tijdig ingezaaide en goed ontwikkelde groenbemester is na 1 oktober heel beperkt".
"Uit statistische analyses van de resultaten van vorig jaar blijkt dat er geen verband bestaat tussen het tijdstip van staalname en de hoogte van het nitraatresidu. Een groenbemester doet zijn werk in september. De impact van andere factoren zoals het bemestingsmanagement tijdens het voorafgaande groeiseizoen hebben een veel grotere impact", zegt Struyf. Anderzijds wordt voor de groentetelers wel een uitzondering gemaakt. Hun teelten zullen dit jaar enkel bemonsterd worden tussen 1 november en 15 november.
"Voor boeren met groenbemesters zou de Mestbank een gelijkaardige maatregel kunnen nemen. Via de verzamelaanvraag weten ze precies welke percelen hiermee ingezaaid zijn. Tijdens de eerste weken van oktober zouden ze zich kunnen bezighouden met de staalnames op lege akkers en grasland", zegt Depraetere. Volgens Struyf komt die vraag voor dit jaar alleszins te laat. "De erkende laboratoria moeten tussen 1 oktober en 15 november ongeveer 35.000 nitraatresidustaalnames nemen. Dat vergt zo'n strikte planning dat het onmogelijk is om met data te schuiven".
Depraetere wil in elk geval dat het dossier voor boeren met groenbemesters tegen volgend jaar uitgeklaard wordt. "Wij zijn akkoord met staalnames meteen na de oogst ofwel op het eind van het jaar. Als de Mestbank op zijn theoretisch standpunt blijft staan, zullen we onze leden niet langer adviseren om groenbemesters in te zaaien". Struyf merkt op dat de tijdspanne van de staalnames wettelijk is vastgelegd in het mestdecreet en tot stand gekomen is op basis van wetenschappelijk onderzoek.
"Anderzijds zullen we deze problematiek uiteraard verder opvolgen", zegt het afdelingshoofd van de Mestbank. "Aan de laboratoria is dit jaar uitdrukkelijk gevraagd om bij de staalname te noteren of er nog een groeiend gewas aanwezig is op het perceel. Met dit gegeven en in combinatie met het tijdstip van staalname kunnen we dit jaar wellicht verdere statistische analyses uitvoeren op de bekomen resultaten. Indien nodig zullen we de staalnamecampagne van volgend jaar bijsturen".
Of dit betekent dat er ruimte is voor dialoog met de landbouworganisaties? "Die is er zeker, maar de uitkomst moet sowieso compatibel blijven met de wetenschappelijke bevindingen", antwoordt Struyf. Het ABS roept zijn leden met groenbemesters intussen op om toch uitstel van staalname te vragen. In geval van weigering wordt de boeren gevraagd een foto te nemen van de gewassen en bezwaar in te dienen bij de Mestbank. "Wij zullen dan druk zetten bij de Mestbank en het kabinet van de minister om de nitraatbeoordeling op een rechtvaardige manier te laten verlopen", besluit Depraetere.(KS)
