"Recessie kan tot koude sanering in landbouw leiden"

De financiële crisis dreigt steeds nadrukkelijker te ontaarden in een wereldwijde economische recessie. Ook de land- en tuinbouwsector zal de gevolgen hiervan ondervinden, waarschuwt Boerenbond. De landbouworganisatie dringt aan op overheidsmaatregelen die een versnelde koude sanering als gevolg van de crisis moeten voorkomen. Concreet vraagt Boerenbond kredietwaarborgen, exportondersteuning, prijzenmonitoring, lastenverlaging en aandacht voor landbouwbedrijven in nood.

Op de landbouwmarkten wordt kapitaal, zeker op korte termijn, duurder. Investeringsaanvragen moeten beter gemotiveerd worden. Daarnaast maakt de aantrekkende dollarkoers de ingevoerde grondstoffen relatief duurder, al zorgt de scherpe prijdaling van de grondstoffenprijzen ervoor dat dit effect momenteel nauwelijks gevoeld wordt. "Bij het minste economische herstel zullen die grondstofprijzen opnieuw fel aantrekken en de sterkere dollarkoers zal dat dan nog bekrachtigen", vreest Boerenbond-medewerker Pieter Verhelst.

Het gebrekkige consumentenvertrouwen maakt mensen prijsgevoeliger. "In dat geval schuift de voedingsketen systematisch de druk door naar de zwakste schakel, spijtig genoeg de land- en tuinbouw. Ook toeleveranciers zullen hun marges in stand proberen te houden en dus slechts aarzelend de dalende grondstofprijzen verrekenen. Zo dreigt de landbouwsector tussen hamer en aambeeld te vallen".

Bij krimpende marges proberen land- en tuinbouwers de eigen kostenstructuur nog beter te beheersen. Anderzijds is er de drang om via een stijgende productie het inkomen op peil te houden. "Specialisatie en schaalvergroting komen zo meer dan ooit op de voorgrond, maar omdat investeringsdossiers nu nog kritischer geëvalueerd worden, is die piste voor heel wat bedrijven moeilijk haalbaar", zegt Verhelst.

Daarom heeft Boerenbond vijf actiepunten uitgewerkt voor de overheid. Die moet volgens de landbouworganisatie de export op gang houden door de nodige exportwaarborgen te verstrekken. Bovendien moeten kredieten die nodig zijn voor de financiering van grote en noodzakelijke investeringen gewaarborgd worden. Daarnaast moet het handelsondersteunende netwerk van Flanders Investment & Trade meer aandacht besteden aan landbouwproducten.

Boerenbond wil ook dat het prijzenobservatorium zorgt voor faire prijzen in alle schakels van de voedselketen. Momenteel voert de dienst een onderzoek uit naar de vleesprijzen. De landbouwsector is ook vragende partij voor een lichtere kostenstructuur, bijvoorbeeld door fiscale maatregelen. Tot slot wil Boerenbond dat de overheid blijft investeren in de mensen achter de bedrijven in moeilijkheden.

Gelukkig is niet alles negatief in deze moeilijke tijden. Omdat wereldwijd de nodige investeringen uitgesteld worden, dreigt de verwachte groei in de mondiale landbouwproductie stil te vallen. Dat biedt exportkansen voor Europa. "Het is daarom van belang dat we exportmarkten pro-actief blijven prospecteren. De aansterkende dollarkoers verbetert immers de Europese concurrentiepositie. Jammer genoeg dreigen we door een gebrek aan exportwaarborgen deze kansen te missen", besluit Verhelst.(KS)