"Nieuwe uitdagingen vergen nieuwe middelen"

Eén van de meest heikele punten bij de gezondheidscheck van het Europese landbouwbeleid is de afroming van bedrijfstoeslagen ten voordele van het plattelandsbeleid. Op die manier wil de Europese Commissie middelen vrijmaken om nieuwe uitdagingen zoals het waterbeheer, de klimaatverandering en het risicobeheer aan te gaan. Boerenbond is van oordeel dat nieuwe uitdagingen nieuwe middelen vergen. Onder de EU-lidstaten zijn de meningen over de zogeheten modulatie verdeeld.

In de health check wordt voorgesteld om de verplichte modulatie voor bedrijfstoeslagen vanaf 5.000 euro tegen 2012 stapsgewijs te verhogen van de hudige 5 naar 13 procent, en dit in vier jaarlijkse stappen van telkens 2 procent. Bedrijfstoeslagen tussen 100.000 en 200.000 euro zouden een extra modulatie van 3 procent opgelegd krijgen, de bedragen tussen 200.000 en 300.000 euro zes procent extra en boven de 300.000 euro zou men bijkomend 9 procent afromen.

Alle bedragen die vrijkomen, blijven ter beschikking van de lidstaten. Er vindt dus in elk geval geen herverdeling van middelen tussen de lidstaten plaats. Volgens cijfers uit Boer&Tuinder is 47 procent van de Vlaamse dossiers voor bedrijfstoeslagen vrijgesteld van modulatie omdat de bedragen kleiner zijn dan 5.000 euro. De overige 53 procent zou onder de verplichte modulatie vallen die tegen 2012 opgetrokken wordt tot 13 procent. Slechts 34 Vlaamse landbouwbedrijven zouden een bijkomende getrapte modulatie voor grote bedrijven moeten ondergaan.

In België zou door de modulatie 36,5 miljoen euro extra vrijkomen voor plattelandsontwikkeling. Omdat deze middelen slechts gebruikt kunnen worden mits medefinanciering van de lidstaat of regio, zou het totale budget voor plattelandsbeleid in 2013 met 67 procent kunnen toenemen. De Commissie leidt uit haar impactanalyse af dat de gevolgen op het landbouwinkomen op korte termijn licht negatief zijn, maar dat op langere termijn de gevolgen positief kunnen zijn indien de middelen op de juiste manier ingezet worden.

De landbouwministers hebben tot hiertoe niet even enthousiast gereageerd. Niet alle lidstaten schieten het concept af, maar de grote stap in het Commissievoorstel blijkt voor veel landen een brug te ver te zijn. Veel lidstaten letten bovendien op hun portemonnee en stellen de cofinanciering voor de vrijkomende middelen in vraag. Ook Boerenbond beschouwt de financiële transfer van de eerste naar de tweede pijler van het landbouwbeleid als "ongewenst". De landbouworganisatie stelt dat nieuwe uitdagingen nieuwe middelen vereisen, en geen broekzak-vestzakoperatie.(KS)