MAP4 verstrengt ook de beheerovereenkomst water

Met het nieuwe mestactieplan wil Vlaanderen het aantal MAP-meetpunten met een waarde van meer dan 50 mg nitraatstikstof per liter, sterk verminderen. Eén van de instrumenten om die doelstelling te halen, de beheerovereenkomst water, wordt aangepast aan de strengere bemestingsnormen. Elke landbouwer heeft de mogelijkheid de beheerovereenkomst - zonder gevolgen - te beëindigen.

Sinds 1 januari 2008 hebben 1.210 landbouwers een beheerovereenkomst water lopen. Landbouwers die een beheerovereenkomst water sloten, hebben de voorbije jaren een belangrijke bijdrage geleverd aan de verbetering van de waterkwaliteit in Vlaanderen. In het voortgangsrapport van de Mestbank laten de resultaten van de nitraatresidubepalingen van de beheerovereenkomsten water zien dat de gemeten waarden de afgelopen jaren verder daalden en dat het aantal goede stalen jaar na jaar toeneemt.

“Die positieve trend komt de waterkwaliteit op termijn zeker ten goede”, verklaart de Mestbank. “Duurzaam en beredeneerd meststoffen gebruiken, loont dus. Het inzaaien van een nateelt of groenbemester na de oogst van de hoofdteelt, heeft een gunstige invloed op het nitraatresidu in de bodem. Het gebruik van dierlijke meststoffen zoals stalmest, groenbemesters, compost of de bodem niet-kerend bewerken, bevordert bovendien de kwaliteit van de bodem.”

Wie in 2011 een beheerovereenkomst water afsluit, moet er rekening mee houden dat de hoeveelheid dierlijke mest voor graangewassen zonder nateelt beperkt wordt tot maximaal 100 kg stikstof per hectare per jaar. Voorts blijft het principe gehandhaafd van maximaal 140 kg stikstof per hectare per jaar. Het systeem van totale stikstof wordt daarbij gevolgd.

De strengere bemestingsnormen in het nieuwe mestactieplan, houden in dat de normen voor het totale gebruik van stikstof, voor wie een beheerovereenkomst water sloot, de komende jaren zullen wijzigen. In elke beheerovereenkomst die sinds 2008 werd gesloten, staat immers een clausule die bepaalt dat de beheerovereenkomst herzien wordt wanneer bepaalde maatregelen in de beheerovereenkomst niet langer stringenter zijn dan de bepalingen vastgelegd in de mestwetgeving. Daardoor zullen de normen voor de beheerovereenkomst water vanaf 1 januari volgend jaar 30 procent lager liggen dan deze in MAP 4.

Het toegelaten nitraatresidu zal gedifferentieerd worden naargelang de teelt en de bodemsoort. Een vergoeding wordt pas uitbetaald wanneer het nitraatresidu lager ligt dan een grenswaarde die de komende maanden zal worden vastgelegd in samenspraak met Europa. Dit geldt reeds voor de vergoedingen die uitbetaald worden op basis van het nitraatresidu van dit najaar.

Nadat de bevoegde Europese diensten hebben ingestemd met de wijzigingen van de maatregelen en de vergoeding van de beheerovereenkomst water, zal er een aangepaste beheerovereenkomst worden voorgelegd aan de landbouwers, die ingaat op 1 januari 2012. Elke landbouwer heeft de mogelijkheid de aanpassingen niet te aanvaarden. In dat geval wordt de beheerovereenkomst water beëindigd, waarbij de vergoeding voor de inspanningen die reeds geleverd werden, behouden blijft.