Leuven beheert al 20 jaar grootste bananencollectie

De Cavendish-banaan groeide in de jaren vijftig vanuit het niets uit tot de industriestandaard: één formaat, één kleur en één smaak. Ofschoon deze exportbanaan geteeld wordt in grootschalige monoculturen en wereldwijd in supermarkten verkrijgbaar is, vertegenwoordigt hij slechts 13 procent van de 98 miljoen ton bananen die jaarlijks geproduceerd worden. De meeste banane worden kleinschalig verbouwd voor eigen consumptie of verkoop op de lokale markten. Voor 400 miljoen mensen in Afrika, Latijns-Amerika en Zuidoost-Azië is het een hoofdbestanddeel van de dagelijkse voeding.

De traditionele soorten zijn vaak het slachtoffer van verwoestende virussen en schimmels. Dat bananen zich niet geslachtelijk voortplanten, bemoeilijk alles nog. Ze maken geen zaden, maar produceren stuk voor stuk klonen van de moederplant. Van één ziekte of plaag is de hele plantage meteen het slachtoffer. "In sommige Oost-Afrikaanse landen wordt maar 40 procent van de aangeplante gewassen uiteindelijk geoogst. Met voldoende middelen kunnen we de opbrengst verhogen met 200 procent", aldus professor Rony Swennen.

Het Leuvense lab heeft het engagement aangegaan om de hele wereldcollectie aan bananenvariëteiten te beheren en specialiseert zich daarbij in kwaliteitsvol basismateriaal. "We zijn niet het enige labo dat bananenplanten levert aan ontwikkelingslanden, maar we zijn wel het enige dat ziektevrije plantjes levert", legt Swennen uit. "Dagelijks sturen we zo'n zeven variëteiten volledig gratis naar plantages aan de andere kant van de wereld. Om die planten te vermeerderen, richten we zoveel mogelijk labs ter plekke op in het land waar ze nodig zijn".

Het laboratorium krijgt financiële steun van onder meer de Verenigde Naties, de Wereldbank en de Belgische overheid. België is trouwens de grootste financier van Inibap, het International Network for the Improvement of Banana and Plantain'.

Wie zich in de banaan wil verdiepen, kan tot 18 november terecht in de Universiteitsbibliotheek op het Ladeuzeplein in Leuven voor de tentoonstelling 'Lang leve de banaan'. Daarna gaat de tentoonstelling op wereldtoernee.