Leterme heeft oren naar eisenbundel van boeren

"We vragen faire en transparante prijzen voor landbouwproducten. Het kan niet langer dat onze boeren gedwongen worden om met verlies te produceren”, zei Boerenbond-voorzitter Piet Vanthemsche woensdag bij de aanvang van de boerenbetoging in Brussel. Hij verwoordde daarmee het gezamenlijke strijdpunt van het Agrofront. Premier Yves Leterme is bereid een aantal maatregelen te treffen om tegemoet te komen aan de grieven van de boeren. Zo wil de premier onderzoeken hoe het komt dat de prijzen in België meer stijgen dan in andere landen en bestuderen aan welke tussenschakels het geld blijft plakken.

De landbouworganisaties vragen maatregelen om de gestegen kosten te kunnen doorrekenen. Aan de federale overheid vragen ze duidelijkheid over de prijsvorming in de voedselketen, over kostenbesparende maatregelen en over fiscale maatregelen. Daarnaast eisen ze ook een duidelijke Belgische positie in de WTO-discussie. “Wij hebben het gevoel dat landbouw wordt gebruikt als pasmunt om op andere markten toegang te krijgen”, zei Vanthemsche. “De toegevingen die er vandaag worden gedaan op landbouwvlak, zijn onaanvaardbaar en gaan buiten het mandaat dat aan de Europees commissaris gegeven werd”.

Op Europees niveau eisen de landbouwers een Europees landbouwbeleid met behoud van de fundamenten van het systeem. “De basisprincipes daarvan zijn voldoende, gezond en betaalbaar voedsel produceren, waarbij de boer een eerlijk inkomen verdient. En ook voor dat laatste moet er voldoende aandacht zijn”, zei de Boerenbond-voorzitter. Daarnaast wordt er aan de Vlaamse regering gevraagd om extra middelen te voorzien voor de promotie van land- en tuinbouwproducten, voor investeringen in de Vlaamse land- en tuinbouw en voor onderzoek en ontwikkeling.

Het ABS formuleerde nog een aantal bijkomende eisen. “Wij vinden het niet kunnen dat vruchtbare grond van de landbouw wordt afgenomen om die onder water te zetten. In tijden met stijgende voedselprijzen en voedseltekorten in grote delen van de wereld, is dit onaanvaardbaar”, stelde voorzitter Camiel Adriaens. "Voor de sterk gestegen energiekosten vragen wij tegemoetkomingen. In dit kader denken wij aan een btw-verlaging op energie en fytoproducten". Tot slot riep Adriaens ook op tot steun voor biobrandstoffen die geproduceerd worden op basis van lokale grondstoffen.

Om deze eisen kracht bij te zetten verzamelden een paar honderd Vlaamse en Waalse boeren om 11 uur op het Muntplein in Brussel. Daar deelden ze eieren, melk, appels en brochettes uit aan voorbijgangers. Een uur later maakten premier Leterme en federaal landbouwminister Sabine Laruelle hun opwachting om te luisteren naar de eisen van de landbouworganisaties. Zij beloofden elk op hun beurt om alles te doen wat binnen hun bereik ligt om de problemen van de landbouwsector aan te pakken. "Deze regering heeft een hart voor landbouw, maar jullie mogen van ons geen mirakeloplossingen verwachten", sprak premier Leterme.

In de eerste plaats wil de premier samen met zijn collega’s in de federale regering onderzoeken hoe het komt dat de prijzen in België meer stijgen dan in andere landen en bekijken of er in een aantal tussenschakels onredelijke winsten worden gemaakt. "In de mate van het mogelijke zullen we ook optreden, want het kan niet dat jullie niets ondervinden van de prijsstijgingen", zei Leterme. Om de kosten van de boeren aan het Voedselagentschap te verminderen, werd onlangs de dotatie aan het agentschap verhoogd met 24 miljoen euro. "Het is de bedoeling dat dit structureel wordt doorgetrokken zodat de bijdrage voor de kleinste spelers in de voedselketen, zoals land- en tuinbouwers, vanaf volgend jaar wezenlijk verminderd wordt".

Ook op fiscaal vlak voorziet Leterme maatregelen. Zo wil de premier bekijken of het mogelijk is om winsten en verliezen van boeren over de jaren te spreiden. Dit zogehete carry back-systeem lanceerde Leterme al tijdens zijn ambtstermijn als Vlaams landbouwminister, maar tot nog toe vond het geen ingang. Tot slot had de premier ook een boodschap voor de publieke opinie. “Het Europese landbouwbeleid is in het verleden zeer vaak met de vinger gewezen omwille van de zware investeringen die Europa heeft gedaan in landbouw. Maar de huidige stijging van de voedselprijzen toont evenwel aan dat we in de toekomst opnieuw meer aandacht voor landbouw moeten hebben. Het wordt tijd dat mensen landbouw niet meer als een kost beschouwen, maar als een belangrijke groeisector".

De landbouworganisaties toonden zich relatief tevreden met de engagementen van premier Leterme en minister Laruelle. “Ze komen voor een deel tegemoet aan onze eisen”, zei Piet Vanthemsche. "Nu breekt een onderhandelingsperiode aan waarna we zullen evalueren. We willen binnen afzienbare tijd concrete resultaten zien". ABS sprak begin deze week alvast klare taal en beloofde het land plat te leggen als de ludieke actie van woensdag geen soelaas bracht. "Over het vervolg van onze betoging vandaag verschillen Camiel en ik enigszins van mening. Wij zijn meer voorstander van dialoog en onderhandeling", zei de voorzitter van Boerenbond. ABS kan wel rekenen op de steun van FWA wanneer het zou komen tot harde acties.

Nadien schoven de politici samen met de boeren aan een grote boerentafel om er verder over hun problemen te praten. De porties van de land- en tuinbouwers aan de ene kant van de tafel waren opmerkelijk kleiner dan die van de prominenten. "Zij symboliseren het verschil tussen de boerenprijzen en de consumentenprijzen", aldus Vanthemsche. Om 14 uur werd de actie ontbonden.(GL)