Kloof tussen Washington en Delhi snel overbrugbaar?

In Amerikaanse handelskringen viel de voorbije dagen te horen dat de kloof tussen de WTO-standpunten van de VS en landen zoals India en China te complex is om snel te worden overbrugd, en dat het geen zin heeft om ministers samen te roepen zolang de kwestie van de speciale vrijwaringsclausule niet uitgeklaard is. Anderzijds verwachten insiders dat in de marge van de Olympische Spelen wel wat zal bijgepraat worden in Peking. WTO-baas Pascal Lamy neemt dan weer het vliegtuig naar Delhi en reist daarna door naar Washington.

Diplomaten achten het niet uitgesloten dat de onderhandelingen snel weer hervat kunnen worden, ook al moet een finaal akkoord wachten tot na de Amerikaanse presidentsverkiezingen. De Amerikaanse handelsgezant Susan Schwab heeft na de onderbreking van de gesprekken altijd volgehouden dat de toegevingen van de Amerikanen op de onderhandelingstafel blijven liggen en anderzijds heeft India voor zijn boeren een aantal vangnetten bedongen die slechts van kracht kunnen worden indien de Doha-ronde succesvol afgerond wordt.

India en de VS raakten het in Genève niet eens over de speciale vrijwaringsclausule, een mechanisme dat al aangewend wordt sinds het begin van de GATT-onderhandelingen in 1947. Het zorgt ervoor dat douanetarieven automatisch stijgen van zodra de invoer van bepaalde producten vastgestelde drempels overschrijdt. De voorbije jaren is India één van de landen geweest die het meest gebruik gemaakt hebben van vrijwaringsclausules. Tussen maart 1995 en juni 2008 was dat 15 keer het geval, op een totaal van 164. In die periode pasten 39 WTO-lidstaten een vrijwaringsclausule toe.

Eind vorige maand raakten de WTO-gesprekken vertroebeld toen India en Indonesia lieten verstaan dat ze het mechanisme ook willen toepassen voor producten die niet aan maximale tariefdalingen onderworpen worden. De Indonesische handelsminister Marie Pangestu voegde eraan toe dat het vangnet enkel in noodgevallen zou gebruikt worden, maar voor de grote landbouwexporteurs is het een doorn in het oog dat invoertarieven in theorie hoger zouden kunnen oplopen dan reeds overeengekomen was in de Uruguay-ronde. In dat geval zouden ze slechter af zijn dan vandaag het geval is.

Indien de voedselimporteurs bereid zijn om de omvang van de vrijwaringsclausule te beperken tot de tariefdalingen die overeengekomen worden in de Doha-ronde, dan wordt het voor de grote exporteurs moeilijk om dit voorstel te weigeren aangezien er onder WTO-lidstaten eensgezindheid bestaat over het recht op marktafscherming om lokale landbouwmarkten te beschermen. Indien de importeurs nog meer protectionisme willen afdwingen, zullen ze de exporteurs moeten overtuigen waarom dat nodig is en zullen ze de voorwaarden hiervoor heel scherp moeten definiëren.(KS)