"Klimaatverandering komende jaren voelbaar"

De Vlaamse land- en tuinbouwers ondervinden de komende jaren de concrete gevolgen van de klimaatveranderingen. Zwaardere onweders zullen de akkers moeilijk bewerkbaar maken, hogere temperaturen zullen meer typisch 'zuiderse' insecten naar hier lokken, met grotere schade aan de gewassen tot gevolg. Dat besluit Katrien Verstraete van De Tijd die een studie heeft ingekeken van de Vlaamse landbouwadministratie.

Deskundigen en beleidsmakers buigen zich deze week in het Canadese Montréal over de aanpak van het wereldwijde klimaatprobleem. De Vlaamse landbouwadministratie bracht eerder al in een studie de mogelijke gevolgen van klimaatveranderingen voor de boeren en tuinders in kaart. Bij een gemiddelde temperatuurstijging van minder dan drie graden vallen de gevolgen nogal mee. Extreme weersomstandigheden zoals hittegolven, onweersbuien, droogte en zware stormen kunnen wel de teeltkeuze en de productieomstandigheden beïnvloeden, luidt het in de studie.

In de lagere delen van Vlaanderen zal de akkerbouw een hoger waterpeil moeten trotseren. De hogere delen van Vlaanderen zullen dan weer met toenemende watertekorten te kampen hebben. De schade door droogte zal de omvang en de kwaliteit van de oogst onder druk zetten, net als plotse hevige hagel- en stormbuien. Voor de Vlaamse Ardennen en de Haspengouwse leemstreek verwachten onderzoekers stijgende erosie door toenemende regenbuien. Die zware regenval zal ook de bewerkbaarheid van de velden bemoeilijken en dus de opbrengst in gevaar brengen.

Hogere temperaturen versnellen ook de ontwikkeling van insecten. Ze zijn sneller vruchtbaar, zodat de populaties groter worden, en dus ook hun schade aan gewassen. Het ziet er ook naar uit dat meer en meer 'exotische' insecten zich hier evenzeer zullen thuisvoelen. De opmars van de maïswortelkever van Mexico en de Verenigde Staten naar Europa, onder andere naar België, is daar al een voorbeeld van.

De kustvisserij en dan vooral de garnaalvisserij dreigt de komende jaren problematisch te worden door de langzame opwarming van de Noordzee. Nu al verplaatst het verspreidingsgebied van de grijze garnaal zich langzaam naar het noordoosten. "Op termijn kan de Belgische kustvloot op zoek gaan naar alternatieven voor de traditionele garnaalvisserij, zoals vissen op zeebaars, een soort die de jongste jaren fel aangroeit voor de Belgische kust en in de Oosterschelde", meldt het rapport van de Vlaamse landbouwadministratie.

Maar de klimaatveranderingen hebben ook goede effecten: hogere temperaturen verminderen het energieverbruik in de serres van de tuinbouwers en vergroten de opbrengstkansen voor bijvoorbeeld maïs en knolgewassen als gevolg van het langere groeiseizoen. Ook zouden enkele typische teelten uit het zuidelijk halfrond ook hier beter gedijen.

Lees ook: geVILT: Krijgen boeren het te warm onder de voeten?