"Geen enkele boer houdt van subsidies"

Tot onze verontwaardiging worden deze chaotische dagen ook misbruikt om op slinkse wijze het landbouwbeleid onderuit te halen. De machtsspelletjes tussen de lidstaten dreigen nogmaals afgewenteld te worden op de landbouwsector. Dat is niet alleen onrechtvaardig, het getuigt ook van een gebrek aan goed bestuur. Dat schrijven medewerkers van Wervel, Vredeseilanden en Oxfam-Solidariteit in een opinie-artikel in De Tijd.

Volgens de auteurs is het gemeenschappelijk landbouwbeleid verre van perfect, maar heeft het de voorbije decennia wel gezorgd voor cohesie in de EU. Die samenhang en solidariteit is door de uitbreiding zoek geraakt. "De landbouwers werden echter als een soort Chinese vrijwilliger aangewezen om solidair te zijn. De landbouwbegroting van de EU-15 werd bevroren, maar zal straks toereikend moeten zijn voor 25 landen. En dat terwijl het landbouwinkomen al flink onder druk stond".

De opeenvolgende landbouwhervormingen hebben telkens prijsdalingen gekoppeld aan slechts gedeeltelijke compensaties via premies. En zoals verwacht, wil men die premies nu verder afbouwen. Volgens de auteurs zou het tegendeel logisch geweest zijn. "Bij de uitbreiding van de unie had men de landbouwbegroting moeten optrekken. Maar dat is vandaag politiek geen 'correcte' gedachte. Om de pil voor de landbouwlanden wat te verzachten, zullen de lidstaten wat mogen cofinancieren".

Onze -en heel wat andere- organisaties zijn ervan overtuigd dat het meest wenselijk is om de boer rechtstreeks te vergoeden via de prijs voor zijn product, zo luidt het nog. Geen enkele boer houdt immers van subsidies, maar wel van een rechtvaardig arbeidsinkomen. "Het moet dan wel uit zijn met de massale import van producten die onder minder strenge sociale en milieunormen werden geproduceerd. Want Europa is - terecht - streng voor zijn producenten. Maar die strenge normen gelden niet voor de goedkope import". Om de boer rechtstreeks via een eerlijke prijs te vergoeden, moet volgens de auteurs ook korte metten worden gemaakt met de onrechtstreekse subsidiëring van de transportkosten.

Om vraag en aanbod in evenwicht te houden, zullen systemen van productiebeheersing altijd nodig blijven in de landbouw. Dat kan perfect, al of niet in combinatie met subsidiemechanismen, zo klinkt het. Het vraagt alleen wat organisatie en politieke wil. "Het democratisch deficit van de EU zorgt ervoor dat boeren en niet-boeren zich afzetten tegen de EU. Die signalen moeten correct geïnterpreteerd worden. Ze mogen niet worden misbruikt om het landbouwbeleid onderuit te halen".