Duidelijkheid over nitraatmaatregelen voor tuinbouw

De Vlaamse regering heeft in het kader van het mestdecreet een uitvoeringsbesluit voor de tuinbouw goedgekeurd. Het besluit heeft een impact op de groententeelt, de sierteelt, de boomkwekerijen en de fruitteelt, en dit zowel voor de teelt in serres als in openlucht. Het schept een kader voor de bemesting met het oog op een kleinere uitspoeling van nitraten naar het oppervlakte- en grondwater. "Aan de tuinbouwsector wordt de kans gegeven om zelf haar verantwoordelijkheid op te nemen", zegt Vlaams minister van Leefmilieu Hilde Crevits.

De maatregelen die in het uitvoeringsbesluit vervat zitten, werden uitgewerkt door de Task Force Tuinbouw. Daarin participeren de milieuadministratie, de landbouwadministratie, de proeftuinen, wetenschappers en de land- en tuinbouworganisaties. Het besluit regelt diverse aspecten. Voor de tuinbouw in openlucht is een bemesting in het najaar met stikstof uit kunstmest mogelijk onder bepaalde voorwaarden. Aan de grondloze tuinbouw wordt de mogelijkheid geboden om spuistroom op een milieukundig verantwoorde wijze aan te wenden op landbouwgrond.

Voor de teelt van kwaliteitsgroenten is het noodzakelijk om tot laat in het groeiseizoen in september en oktober nog oordeelkundig te bemesten. Daarom is het toegelaten om binnen de maximale bemestingsnormen tot honderd kilogram stikstof uit kunstmest toe te dienen in de periode van 1 september tot 14 november, zegt Crevits. Voorwaarde is wel dat deze bemesting gemotiveerd wordt op basis van een bodemstaalname na 15 augustus en een bemestingsadvies. Op vraag van de biologische landbouw is het ook mogelijk om in plaats van stikstof uit kunstmest specifieke meststoffen te gebruiken in het najaar. In serres is het gebruik van stikstof uit kunstmest het hele jaar door mogelijk omdat de uitspoeling van nitraten nihil is.

In de periode van 1 september tot 14 november kunnen fruittelers op hun plantages tot 40 kilogram stikstof uit kunstmest toedienen. Zo kunnen de telers deze beperkte stikstofgift uitvoeren op het juiste moment, noodzakelijk voor een sterkere bloembotontwikkeling, zeker na een jaar met grote opbrengsten. Verder kunnen fruitteeltbedrijven hun maximale bemestingsnorm van 80 kilogram fosfor per hectare zonder verdere verplichtingen invullen met kunstmest, en dit tot 50 kilogram fosfor per hectare. In deze sector is het anders heel moeilijk om de fosforbehoefte in te vullen, aldus de minister. Het wordt ook weer mogelijk om stalmest, champost en compost rond de stam aan te brengen om een nieuwe aanplant te beschermen tegen nachtvorst.

Grondloze telers van groenten, siertelers en boomkwekers die hun gewassen telen op een groeimedium zoals rotswol of vloeigoten voegen meststoffen toe aan het water om hun gewassen te voeden. Na zekere tijd moeten deze bedrijven hun restproduct of spuistroom verwijderen. Tot hiertoe waren er slechts beperkte mogelijkheden om dat te doen. Het nieuwe besluit biedt een verantwoorde oplossing door de spuistroom te laten aanwenden als meststof op landbouwgrond.

Verder voorziet het mestdecreet een aantal afwijkingen op het algemeen verbod op het gebruik van fosfaat uit kunstmest. Om het koolstofgehalte van landbouwgronden op peil te houden, kan tien ton extra gft-compost of 15 ton groencompost gebruikt worden bovenop de maximale bemestingsnormen. Om alle maatregelen te verduidelijken, zal de Mestbank dit najaar nog starten met een voorlichtingscampagne. Eerst komt de tuinbouw in vollegrond aan bod, daarna de grondloze tuinbouw. Verschillende sectoren krijgen informatie op maat, zoals de fruit- en siertelers.(KS)