"Drie maanden België is jaar beter leven in Polen"

Wat biet en cichorei ooit voor duizenden Vlaamse families waren, betekenen kers en aardbei momenteel voor Poolse seizoenarbeiders: een kans op een beter leven. De Limburgse fruittelers zien de goedkope arbeidskrachten graag komen. Zolang het duurt, want de welvaart stijgt ook in Polen en het verre België dreigt in de nabije toekomst een onaantrekkelijke werkbestemming te worden. Zaak is dat de duizenden jobs in de Limburgse fruitteelt niet ingevuld raken in eigen land. Fruitplukker is een knelpuntberoep. VDAB Tongeren kan voor Haspengouw slechts enkele honderden vacatures invullen, de fruitsector zorgt zelf voor een instroom van duizenden buitenlandse seizoenarbeiders. Vooral uit Polen.

Haspengouw verwacht er 5.000 dit jaar en maakte zich de afgelopen maanden vooral zorgen om hun huisvestiging. Een delegatie van het Limburgs Regionaal Sociaaleconomisch Overlegcomité (RESOC) trok onlangs naar een modern plukkersdorp in Nederland dat door een interimbureau was opgezet. Bedoeling was uit te vissen of dergelijke plukkersdorpen ook in Zuid- Limburg kunnen. Ze zouden de aftandse kamertjes, containers en verbouwde stallen waar veel plukkers momenteel slapen moeten vervangen.

Sommige fruittelers hebben alvast op eigen houtje voor goede huisvesting gezorgd, zo stellen Het Nieuwsblad en De Standaard in Borgloon vast. Acht Poolse wagens staan geparkeerd voor het fruitbedrijf Derwael. De zestien Polen die hier al een poos aan de slag zijn, negen mannen en zeven vrouwen, hebben net hun laatste werkdag achter de rug. Hun schoenen staan netjes opgestapeld naast de ingang van het nieuwe gebouw, type jeugdhotel, dat Gaston Derwael, de 'chef', voor zijn plukkers heeft neergezet. Met nieuw sanitair, wasmachines, keuken, Ikea-zitbanken en twee grote tv-schermen. "We hebben dertien jaar met Spanjaarden gewerkt", zegt Derwael. "Nu al twee jaar met Polen. Ze hebben eerst de appelen- en perenbomen gedund en daarna kersen geplukt. Polen werken harder en gaan voorzichtiger om met het fruit dan zuiderlingen. Die smijten er soms mee".

Binnen is alles peis en vree. De 40-jarige Tadeusz Zdunek is geconcentreerd bezig met zijn avondeten. Zoals al zijn collega-plukkers zorgt hij voor zijn eigen maaltijd. Vandaag staan er eieren op het menu. "We eten en leven zo goedkoop mogelijk om zo veel mogelijk geld mee naar huis te kunnen nemen", zegt Tadeusz. "België is een duur land. Langer werken of ander werk is voor niemand van ons een probleem". Zoals bijna alle Poolse plukkers komt Tadeusz uit de streek rond Podlaski, een grensstadje tegen Litouwen aan en niet zo ver van Wit-Rusland. "Twee jaar geleden heeft een vriend me voor de eerste keer aan een plukkersjob in het Westen geholpen. Ik doe hetzelfde voor andere mensen uit mijn streek. Zodra de chef meer volk nodig heeft, bel ik even naar huis".

Tadeusz is een ancien, hij heeft al in Nederland en in Duitsland gewerkt. Als enige in de groep praat hij een mondje Duits en drie woorden Nederlands. Kersen is er een van. Overleggen met de ploegbaas, een Belg van Bulgaarse afkomst, gebeurt in het Russisch. "Verder verstaan we niemand en niemand verstaat ons. Erg is dat niet, we zijn hier niet met vakantie", klinkt het.(KS)

Lees ook: geVILT: Polen laten fruitboeren weer op beide oren slapen