Democratie én dictatuur goed voor instandhouding bossen
Democratische landen hebben minder te lijden onder ontbossing. Maar bossen zijn óók goed af onder een dictatuur. Tot die opmerkelijke conclusie komen Wageningse milieubeleidswetenschappers. Het onderzoek zou een nieuw licht werpen op de discussie tussen milieueconomen en sociale wetenschappers. De studie is gepubliceerd in het online economisch blad Environmental and Resource Economics.
"Voor ons is die uitkomst ook verrassend", reageert professor Milieubeleid Tuur Mol van Wageningen UR. "Binnen de milieuwetenschap is er grote onenigheid over de vraag of democratie nu wel of niet van invloed is op de toestand van het milieu. Wij kunnen daar nu een systematiek in aanbrengen."
Professor Mol en de Indonesische studente Meilanie Buitenzorgy zetten voor 177 landen de snelheid van ontbossing uit tegen het democratisch gehalte van het land. Dat levert een omgekeerde U-vorm op. De ontbossing is het grootst in de top van de kromme, daar waar landen midden in de overgang zitten van een autoritaire regering naar een volwaardig functionerende democratie.
Typische transitielanden waar veel gekapt wordt, zijn volgens Mol de Oost-Europese landen, China, Korea en een aantal landen in Latijns-Amerika. Landen met weinig ontbossing en een volwaardige democratie vind je in West-Europa, de Verenigde Staten, Australië en Nieuw-Zeeland. Maar de curve toont aan dat ook sterk autoritair geregeerde landen de ontbossing in de hand houden. Ook dictators zijn dus goed voor het milieu.
Het gevonden verband is volgens Mol bijzonder, maar toch vrij eenvoudig te verklaren. "In autocratieën beschermt de sterke staat het bos. In volwaardige democratieën zijn het maatschappelijke organisaties die deze rol vervullen. Maar juist in de overgangsperiode werken die oude en nieuwe instituties niet volledig", legt Mol uit. Met ontbossing tot gevolg.
Los van de academische waarde ziet Mol ook praktisch nut. "Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) geeft bijvoorbeeld veel fondsen aan programma’s tegen ontbossing. Daarbij moet je dus niet alleen kijken naar inkomensverbetering, maar ook naar democratisering en participatie. Ons onderzoek biedt daarvoor het argument."
Het onderzoek gooit volgens Mol ook een steen in de vijver van de milieueconomen en sociale wetenschappers. "Economen hebben veel studie gedaan naar de relatie tussen economische groei en de verslechtering van het milieu. Daar lijkt de omgekeerde U ook aanwezig. Wij bewijzen dat zo’n verband ook opgaat voor de relatie tussen ontbossing en democratie. Meer nog: dat het verband sterker is." Professor Mol besluit daaruit dat er meer aan de hand is dan economie om de toestand van het milieu te verklaren.
