"Consument is zwakste schakel in voedselketen"

In discussies over veilig voedsel gaan pesticidenresidu's vlot over de tong. Nochtans zijn microbiële besmettingen door bijvoorbeeld salmonella en campylobacter veel gevaarlijker voor de volksgezondheid, aldus voedingsdeskundige Remi De Schrijver (KUL). Ieder jaar zorgen ze in Europa voor een paar honderden sterfgevallen, hoofdzakelijk door een gebrek aan hygiëne bij de consument.

Het Voedselagentschap gaat extra inspanningen leveren om dit risico bij de bron aan te pakken en hamert op de nood aan meer en betere consumentenvoorlichting. Op de vraag of ons voedsel vandaag wel veiliger is dan vroeger, hoeft Vanthemsche echter niet lang na te denken. "Met de huidige normen zou 60 procent van de melk die in de jaren zestig in de handel kwam afgekeurd worden". Grote boosdoener in de relatie tussen voeding en gezondheid zijn scheefgetrokken voedingspatronen. "En dat trek je niet zomaar recht met wat functionele voeding", aldus Hilde De Geeter van Nice.

De voedselveiligheid staat steeds minder ter discussie, maar de relatie tussen landbouw en leefmilieu blijft wel actueel door het feit dat de daling van het nitraatgehalte in het oppervlaktewater zich de jongste twee jaar niet meer doorzet. VITO-medewerkster Greet Schoeters geeft toe dat de jongste meetresultaten deels beïnvloed zijn door weersomstandigheden, maar een sluitende verklaring is niet voorhanden.

Feit is dat de waterwinning in het IJzerbekken tijdens sommige periodes van het jaar problemen ondervindt van de hoge nitraatconcentraties, aldus Kor Van Hoof van VMM. Hij wijst er op dat de nitraatrichtlijn daarnaast ook de bescherming van het leefmilieu beoogt. In die optiek is de 50 mg-norm helemaal niet streng, luidt het. Volgens ALT-medewerkster Inge Van Oost kan de landbouw het milieuprobleem niet alleen oplossen. Daarbij verwijzend naar slinkende fondsen voor agrarisch onderzoek en naar een aantal mestvergistingsinstallaties die de voorbije maanden niet vergund raakten wegens weerstand bij buurtbewoners.

Aan het slot van de studiedag gewaagde kabinetschef Landbouw Joris Relaes van een haat-liefde-relatie tussen landbouw en gezondheid. "De landbouwsector is de enige die er in slaagt om broeikasgassen terug te dringen en ook met het energievraagstuk wordt forse vooruitgang geboekt. Anderzijds duiken geregeld nog problemen op zoals hormonen of zelfs geblokkeerde wortelen. Het bewijst dat we goed meten en het is ook onze taak hierover op open wijze te communiceren. Al weet de maatschappij niet altijd goed hoe ze met risico's moet omspringen".

Relaes pleit in elk geval voor een genuanceerde dialoog met alle betrokkenen. "Zo willen we er wel over nadenken om de Vlaamse gegevens over de Europese landbouwsubsidies openbaar te maken indien de wetgeving dat toelaat. Anderzijds vrezen we dat sommigen de cijfers zullen aangrijpen om uit te pakken met polariserende slogans". Tot slot viel er ook goed nieuws te rapen. Vrijdag keurde de Vlaamse ministerraad de regeling voor zorgboerderijen definitief goed waardoor het nieuwe vergoedingssysteem vanaf 1 december operationeel zou moeten zijn.