Brakel trekt ten strijde tegen erosie
nieuwsBodemerosie vormt in de gemeente Brakel een belangrijk probleem. Op 44% van de akkerpercelen bedraagt het bodemverlies bij de gangbare teelten naar schatting 10 tot 20 ton per hectare per jaar. Op 12% van de akkerpercelen kan het bodemverlies zelfs oplopen tot meer dan 20 ton per hectare per jaar. Niet minder dan 146 knelpunten van water- en modderoverlast werden in kaart gebracht na overleg met het gemeentebestuur en de landbouwsector en na een ruime bevraging van de bevolking. Op basis van het erosiebestrijdingsplan van Brakel kunnen deze knelpunten stuk voor stuk worden aangepakt en kan het afspoelen van de vruchtbare bodemtoplaag drastisch worden teruggedrongen.
De ernst van de problematiek vindt zijn oorsprong in de sterke hellingsgraad van de meeste percelen en de uitermate sterke erosiegevoeligheid van de zandleem- en leembodems. De gevolgen zijn niet te onderschatten. Er is het verlies aan vruchtbare bodem en gewasopbrengsten voor de landbouw, de kosten voor particulieren en voor het gemeentebestuur bij acute problemen van water- en modderoverlast, de kosten voor het moddervrij maken van wegen, het ruimen van grachten en waterlopen, het baggeren van dichtgeslibde rivieren en wachtbekkens, ...
De Vlaamse overheid subsidieert zowel "teelttechnische maatregelen" als "kleinschalige infrastructuurwerken". Teelttechnische maatregelen zijn bijvoorbeeld: zorg dragen voor een goede bodemstructuur, toepassen van 'minimale' of 'niet-kerende bodembewerking', inzaaien van groenbedekkers, kiezen voor de minst erosiegevoelige gewasrotaties, toepassen van strokenbouw en contourbewerking. Wat betreft de kleinschalige infrastructuurwerken gaat het onder meer over het aanleggen van bufferstroken, grasgangen, aarden dammen, erosiepoelen of buffer- en infiltratiebekkens, maar bijvoorbeeld ook het (her)aanleggen van grachten of het vergroten van de infiltratie- en buffercapaciteit van bestaande grachten.
De uitgewerkte maatregelen werden via verschillende infovergaderingen en een openbaar onderzoek kenbaar gemaakt aan alle betrokken landbouwers. Ieder kreeg de kans om de voorgestelde maatregelen in detail te bekijken en te oordelen of het gaat om goede maatregelen, gelegen op de juiste locatie, voldoende efficiënt en mits vergoeding ook haalbaar en uitvoerbaar. Met alle ingekomen opmerkingen en bezwaren werd ten volle rekening gehouden.
De uitvoering van het erosiebestrijdingsplan kan pas aanvatten na de goedkeuring door de Vlaamse overheid, wellicht vanaf eind 2004. Er kan gewerkt worden via het systeem van 'vrijwillige beheersovereenkomsten', waarbij landbouwers per periode van vijf jaar subsidies kunnen krijgen voor het uitvoeren van teelttechnische maatregelen. Voorts kan ook gebruik gemaakt worden van de subsidies die de gemeente kan krijgen voor 'dossiers van gemeentelijke erosiebestrijdingswerken'. De gesubsidieerde projecten moeten voor een periode van 20 jaar in stand gehouden worden.
