Boerenbond rondt standpuntvorming melkquota af

Boerenbond voelt zich gesterkt door de positieve marktvooruitzichten. Als gevolg van de stijgende wereldbevolking en economische groei wordt de toenemende vraag naar zuivel geschat op 2 à 3 procent op jaarbasis. Om allerlei redenen waaronder de klimaatverandering en de omschakeling naar energieteelten heeft de melkproductie op wereldniveau moeite om die stijgende vraag bij te benen. De mondiale melkproductie zou momenteel stijgen aan een tempo van ongeveer 1,5 procent. Het vermoeden bestaat dat de wereldmarktprijzen nog een tijdje relatief aantrekkelijk kunnen blijven.

De stijging van de melkproductie doet zich wereldwijd voor, behalve in de EU. Jaar na jaar verliest de Unie marktaandeel binnen de internationale handelsstromen voor melk en zuivel. In 2000 had de EU nog 39 procent marktaandeel op de wereldzuivelmarkt, in 2006 was dat nog 27 procent. En dat terwijl marktanalyses van de EU-Commissie aangeven dat er tegen 2014 een bijkomende melkbehoefte ontstaat van 6,2 miljard liter voor kaas en 1,75 miljard liter voor de versmarkt. Samen goed voor nagenoeg 8 miljard liter, hetzij 5 procent effectieve productiestijging.

"Er bieden zich dus mogelijkheden tot productie-uitbreiding aan", stelt Leloup, die ervoor waarschuwt dat de omgekeerde strategie faliekant kan aflopen. "De afnemende productie van rundvlees in de EU heeft niet geleid tot een schaarste die in theorie tot hogere prijzen had kunne leiden. Integendeel, doordat de rundvleesproductie afnam, heeft de EU nagenoeg geen uitvoermarkten overgehouden. De invoer uit derde landen is wel gestegen en dus was er helemaal geen sprake van een prijsverbetering".

Volgens Leloup moet de melkveehouderij hieruit de nodige lessen trekken. Het is beter om zuivelmarkten in te nemen en afzetmarkten te consolideren vooraleer anderen ze innemen op een markt met groeiende vraag. De instandhouding van het quotasysteem zou leiden tot hogere interne marktprijzen, die onmiddellijk voor een aanzuigeffect op derde landen zorgen. Alleen een voldoende marktafscherming door middel van hoge invoerheffingen zou dit kunnen tegenhouden, klinkt het.

"In die zin is het debat over melkquota ondergeschikt aan dat over de Doha-ronde", zegt Leloup, die er op wijst dat het melkquotasysteem de voorbije jaren nooit de kip met het gouden ei is geweest. "Het prijzenverloop geeft aan dat de quota op zich geen verbetering konden forceren. Prijsstijgingen waren telkens gerelateerd aan incidentele marktsituaties. En het aantal melkveehouders bleef afnemen aan een tempo van ongeveer vijftig procent om de tien jaar".

De melkquota hebben daarentegen wel ongewenste neveneffecten, stelt Leloup. Daarmee doelt hij op de dure kosten voor het productierecht. "De afschaffing van de quota kan ervoor zorgen dat de melkveehouders hun bedrijfsgroei en omzetstijging kunnen realiseren met lagere kosten en met meer vrijheid van ondernemerschap".(KS)