"Alle melkveebedrijven hebben aantal zwakke punten"

In het Meetjesland en het Brugse Ommeland hebben twintig melkveebedrijven een punt gezet achter een project waarbij ze twee jaar lang parameters opgemeten en vergeleken hebben om de duurzaamheid van hun bedrijfsvoering te bepalen. Daarbij maakten ze gebruik van de stermethode die ontwikkeld werd door het voormalige Steunpunt voor Duurzame Landbouw. "Het project heeft de boeren van heel veel zaken bewust gemaakt", evalueert projectcoördinator Diane Schoonhoven.

De melkveehouders brachten hun bedrijfsprestaties op uiteenlopende terreinen in kaart: waterbeheer, landschapsonderhoud, dierenwelzijn, energiebeheer, rendabiliteit, arbeidsefficiëntie en de stikstofkringloop. "Elk bedrijf legt eigen accenten. Melkveehouders scoren dikwijls goed op meerdere vlakken, maar elk bedrijf heeft ook punten die voor verbetering vatbaar zijn. Duurzaamheid is immers veelomvattend", zegt Schoonhoven.

Uit het project is gebleken dat een goed inkomen kan gecombineerd worden met aandacht voor het milieu of dierenwelzijn. "Landbouwers denken vaak dat milieumaatregelen veel geld kosten. Dat is misschien wel zo, maar blijkbaar zijn er bedrijven die deze kosten hebben gemaakt en toch nog altijd goed scoren op de economische parameters". De bedrijven die op economisch vlak de hoogste score behaalden, doen het ook heel behoorlijk op het vlak van de stikstofkringloop en water- en energiegebruik. Ook op het vlak van arbeidsefficiëntie behoren deze bedrijven bij de koplopers.

"De boeren die aan het project hebben deelgenomen, voerden voordien hun bedrijfstaken al zo goed mogelijk uit. Maar het project 'Sterk met Melk' heeft hen geleerd dat op alle bedrijven diverse punten voor verbetering vatbaar zijn. Sommige boeren hebben grote vernieuwingen doorgevoerd, de meesten hebben kleine punten verbeterd en denken in de toekomst bij verbouwingen de nodige aanpassingen te doen", zegt Schoonhoven, die benadrukt dat vooral het overleg tussen de boeren veel nieuwe inzichten heeft opgeleverd.

Aan de duurzaamheidssterren begonnen de deelnemende boeren vooral aan het eind van het project belang te hechten. "Naarmate de ster ingekleurd raakte, kon je steeds beter in één oogopslag zien waar de sterke en zwakke punten van elk bedrijf liggen. Uiteraard is de stermethode maar een middel om de duurzaamheid in beeld te brengen. Voor zijn bedrjifsvoering moet een boer aan de slag met de achterliggende getallen", luidt het.

Voor landbouwers is het onmogelijk om op eigen houtje aan de slag te gaan met de duurzaamheidsster. "Het is een complex instrument dat veel rekenwerk en de resultaten van meerdere bedrijven vergt. Het ILVO wil de duurzaamheidsster integreren in bedrijfseconomische boekhoudingen. Dat lijkt me een mogelijke weg om er in de toekomst verder mee aan de slag te gaan", besluit Schoonhoven.(KS)

Meer informatie: Sterk met Melk