"Afbouw steun kan einde betekenen van vlasteelt"

Door de ontkoppeling van de premie voor de vlasteelt is het niet uitgesloten dat dit gewas uit Nederland verdwijnt. Dat concludeert het Landbouweconomisch Instituut (LEI) op basis van een onderzoek naar de mogelijke gevolgen van de 'health check' van het Europese landbouwbeleid. Volgens de gepresenteerde cijfers dreigt in ons land het rendement van vlas nog verder onder dat van tarwe te belanden dan in Nederland en Frankrijk het geval is.

De vlastelers kunnen momenteel nog beroep doen op een gekoppelde premie per kilogram zaaizaad, voor sommige regio's is een hectaresteun beschikbaar en er zijn ook steunbedragen voor de productie van vezels. Door de ontkoppeling van de zaaizaadsteun en de afbouw van de vezelsteun zou het saldo per hectare met ruim 550 euro afnemen in Nederland. Het eindresultaat is een saldo van 114 euro per hectare, en dat terwijl het saldo voor tarwe becijferd wordt op 809 euro, uitgaande van een tarweprijs van 150 euro per ton.

Om het saldoverschil met tarwe goed te maken, zouden de opbrengstprijzen van vlas aanzienlijk moeten stijgen. Maar dat wordt op basis van de huidige marktsituatie en vezelvoorraden niet verwacht. "Bij een afbouw van de prijsondersteuning op korte termijn moet rekening gehouden worden met een aanzienlijke krimp of zelfs met het verdwijnen van de vlasteelt in Nederland", stelt het LEI.

De onderzoeksinstelling is van oordeel dat er op langere termijn betere perspectieven zijn door de kwaliteit van de vlasvezels die in Nederland, België en Frankrijk geproduceerd worden. Maar het is de vraag of de kritische massa in Nederland voldoende blijft om de teelt en verwerking voort te zetten, luidt het. Het wegvallen van de vlassector zou volgens het LEI vooral voelbaar zijn in Zeeuws-Vlaanderen, waar een groot deel van de teelt en verwerking bij onze noorderburen gelokaliseerd is.

Het Nederlandse vlasareaal is de voorbije twee jaar gekrompen tot 2.500 hectare. De teelt, verwerking en handel zijn in deze sector goed voor ongeveer 275 arbeidsplaatsen. In ons land bedroeg het vlasareaal vorig jaar 14.297 hectare, waarvan 4.431 hectare in Vlaanderen. De teelt van vlaas staat de laatste jaren onder druk door de forse stijging van de graanprijzen, terwijl de opbrengstprijzen van vlas stagneren.(KS)

Meer informatie: Vlas en vezelhennep en herziening van het EU-beleid