Kwekersrecht voor asperge en houtige gewassen verlengd
Het Europees Parlement heeft ingestemd om de kwekersrechtbescherming voor bloembollen, asperges en houtige gewassen met 5 jaar te verlengen naar een periode van 30 jaar. Vlaamse veredelaars reageren verheugd. Deze gewassen kennen een lange veredelingscyclus en time-to-market waardoor er minder jaren overblijven om investeringen terug te verdienen.
“De verlenging van het kwekersrecht voor bepaalde soorten van 25 naar 30 jaar is goed nieuws voor onze kwekers. Het ontwikkelen van nieuwe plantenrassen is complex, kan lang duren en vergt de nodige investeringen”, vertelt Europees parlementslid Hilde Vautmans (Open Vld), die ook lid is van de landbouwcommissie van het Europees Parlement.
Om deze investeringen en dus het onderzoek en de ontwikkeling van nieuwe plantenrassen aan te moedigen, is het noodzakelijk om het kwekersrecht met 5 jaar te verlengen, meent de politica. “Op die manier kunnen kwekers hun investeringen gemakkelijker terugverdienen en nieuwe rassen ontwikkelen die beter zijn voor boeren, consumenten en het milieu.”
In Europa kunnen veredelaars die een nieuw ras in een sierteelt-, fruit, of landbouwgewas ontwikkelen voor een periode van 25 jaar kwekersrecht voor krijgen. Tijdens deze periode is toestemming nodig van de kwekersrechthouder voor het mogen produceren en verkopen van plantmateriaal van dit ras. Ook zijn daar royalty’s aan verbonden die terug naar de veredelaar stromen.
Uitzondering op de 25-jaar regel
Voor sommige gewassen is deze periode echter te kort om de investeringen in de rasontwikkeling terug te verdienen. Het is om deze reden dat bijvoorbeeld bomen, wijnstokken een aardappelen al langer een beschermingsperiode van 30 jaar genieten.
Nu zijn daar dan nog een aantal producten aan toegevoegd, de bloembollen, asperges en houtige gewassen. Vlaanderen kent een aantal veredelaars in de houtige sierteelt- en fruitgewassen. Onderzoeksinstelling ILVO is bijvoorbeeld veredelaar van een aantal sierteeltproducten, zoals de azalea (voor de azaleatelersgroep Azanova) en diverse tuinplanten .
Verdeling van hydrangea's
Deze laatste groep van houtachtige sierheesters en tuinrozen veredelt het in opdracht van BEST-select, een coöperatie van 17 Vlaamse sierboomkwekerijbedrijven. De laatste jaren heeft het vooral goed gescoord met o.a. Hydrangea Pinky-Winky® dat door Johan Van Huylenbroeck, wetenschappelijk directeur van ILVO, als een “succesvol topproduct” wordt omschreven.
Na zo’n 8 jaar veredeling werd de Pinky-Winky® in 2003 op de markt gebracht. “Toen werd het kwekersrecht aangevraagd”, preciseert Van Huylenbroeck die aangeeft dat de cultivar pas vanaf 2010/2012 echt doorbrak in de markt.
“Voor dit soort houtige sierteeltproducten, zoals ook vlinderstruiken en viburnum, duurt het een aantal jaar voordat de plant volgroeid is en op volle kracht zichtbaar is voor de markt. Dit zijn dus verloren jaren als het gaat om het winnen van royalty’s.”
ILVO en BEST-select innen 5 jaar langer royalty’s
ILVO was een aantal jaren geleden dan ook vragende partij om het kwekersrecht voor dit soort sierteeltproducten te verlengen naar 30 jaar. “Voor ons komt dit goed uit, omdat het kwekersrecht voor de Pinky-Winky over een aantal jaar zou verlopen, maar nu kunnen we er 5 jaar extra van profiteren”, vervolgt Van Huylenbroeck.
De Hydrangea-soort mag alleen door de leden van BEST-select en een beperkt aantal buitenlandse bedrijven vermeerderd worden. De royalty’s op houtachtige sierteeltgewassen liggen tussen de 20 en 50 cent. De veredelaar is jaarlijks 330 euro kwijt om zijn kwekersrecht in stand te houden. De grootste kosten liggen in het verkrijgen van het kwekersrecht, vertelt Van Huylenbroeck. “Je betaalt 450 euro voor de kwekersrechtaanvraag en daarnaast nog eens 2.500 euro voor het kwekersrechtonderzoek waarbij er onderzocht wordt of de plant zich voldoende onderscheid van andere cultivars.”
Veel cultivars worden sneller achterhaald door betere variëteiten waardoor het kwekersrecht vaak geen 25 jaar stand houdt
Alhoewel de wetenschappelijk directeur van ILVO tevreden is met het besluit van het Europees Parlement, benadrukt hij dat veredelaars het kwekersrecht vaak al eerder laten verlopen in de praktijk. “Veel cultivars worden sneller achterhaald door betere variëteiten, waardoor het geen nut heeft om het kwekersrecht aan te houden.”
Voor de gewone telers is de verlenging van het kwekersrecht misschien nadelig, omdat zij langer royalty’s moeten blijven betalen voor het gebruik van beschermde gewassen. “Maar aan de andere kant krijgen telers door de inspanningen van de veredelaar ook een product dat gewaardeerd wordt door de markt en waarvoor consumenten bereid zijn meer te betalen. Dat compenseert de kosten voor royalty’s”, besluit Van Huylenbroeck.
Bron: Eigen berichtgeving
