West-Vlaamse boeren ‘bedanken’ N-VA voor het gevoerde grondenbeleid
nieuwsMet panelen op weides en naast N-VA verkiezingsborden willen West-Vlaamse boeren de kiezers doen nadenken over het afgelopen N-VA-parcours rond het aankopen van landbouwgrond. “Ik ga er niet mee akkoord dat er klaarblijkelijk onuitputtelijke middelen zijn voor het Agentschap Natuur en Bos en subsidies aan Natuurpunt waar steeds meer landbouwgrond mee gekocht wordt”, zegt de bedenker van het initiatief Stijn Vandelanotte. “ANB heeft hier in de streek al veel grond opgekocht en wil daar zo te zien ook niet mee stoppen."
“Worden deze gronden ons straks ontnomen? Weldra gaat uw belastinggeld daaraan verloren. Dank u N-VA”, staat te lezen op één van de panelen die landbouwer Stijn Vandelanotte samen met nog enkele West-Vlaamse boeren in hun provincie plaatsten. “Geen budget voor openbaar vervoer? Wel voor het opkopen van de boer. Dank u N-VA”, is er nog zo eentje.
Met de panelen uitten Vandelanotte en de andere boeren hun ongenoegen over de vele landbouwgronden die er in de streek zijn opgekocht door het Agentschap Natuur en Bos (ANB), een administratie die onder de politieke verantwoordelijkheid van minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) staat. “N-VA hamert er altijd op dat de begroting in orde moet zijn en daar ga ik mee akkoord”, legt de landbouwer uit. “Maar ik ga er niet mee akkoord dat er klaarblijkelijk onuitputtelijke middelen zijn voor ANB en subsidies aan Natuurpunt waar steeds meer landbouwgrond mee gekocht wordt. Dat terwijl landbouwgronden elk jaar belastingopbrengsten kunnen opleveren voor de begroting en de ‘aankoop- en beheersubsidies’ van Natuurpunt of ANB net geld kosten.”

De landbouwer laat weten dat het hem niet zou verwonderen dat in zijn streek, zijnde Houthulst, de meeste opgekochte gronden liggen van West-Vlaanderen. “En ANB stopt hier ook niet met opkopen”, laat hij weten. “Onlangs is het natuurbeheerplan IJzer- en Handzamevallei herzien. Die herziening is eigenlijk een intentieverklaring om er nog 4.000 hectare landbouwgrond bij te nemen." Niet alleen is dat natuurbeheerplan een vrijgeleide om grond op te kopen, als dat gebeurt dan zorgt dit er volgens de boer ook voor dat de nabijgelegen gronden daar impact van ondervinden. “Ik heb er geen probleem mee dat strengere regels gelden op de gronden van ANB, maar landbouwers met percelen naast ANB-gronden ondervinden daar ook impact van”, aldus Vandelanotte. “Al zegt ANB dat dit niet zo zal zijn en dat het zogenaamde ‘globale kader’ in die natuurbeheerplannen nog voorlopig is.” Maar het vertrouwen op een nulimpact en het voorlopige karakter van de plannen zijn bijzonder laag bij de landbouwer.
“Na de boerenprotesten is er afgesproken dat de Vlaamse overheid tot 1 oktober geen grond meer mag aankopen in herbevestigd agrarisch gebied en agrarisch gebied, maar achter de schermen zijn ze hier in de buurt alles aan het voorbereiden om dan waarschijnlijk op 1 oktober de aankoop voor een stuk grond hier in de buurt te beklinken”, duidt Vandelanotte zijn miniem vertrouwen in ANB.

“ANB plaatst zich boven de wet”
Hoeveel grond ANB in de buurt van de landbouwer gekocht heeft in het afgelopen jaar, is nog niet geweten. VILT vroeg de aankoopcijfers op van 2023 maar deze worden nog niet vrijgegeven en zullen gepubliceerd worden in het jaarrapport. Vorig jaar werd dit rapport eind mei gepubliceerd, dit jaar is de publicatie voorzien eind juni. In 2022 kocht de Vlaamse overheid via ANB 470 hectare landbouwgrond op, een derde van alle grondaankopen. In West-Vlaanderen werd 413,5 hectare grond opgekocht waarvan 198,8 hectare landbouwgrond aan een gemiddelde prijs van 66.696 euro per hectare.
Eerder deze week lieten N-VA kopstukken Jean-Marie Dedecker en Sander Loones in een interview met de Krant van West-Vlaanderen weten dat ANB een pestbeleid voert, maar dat Demir daar niet verantwoordelijk voor is. “Chance dat we haar hebben”, zei Dedecker. “Zij is daar de enige met gezond verstand. Zij kan daar niet aan doen dat ANB zichzelf boven de wet plaatst.” Volgens Loones heeft de politiek te veel macht uit handen gegeven aan administraties zoals ANB. “Macht die misbruikt wordt”, aldus Dedecker die als onafhankelijke de federale lijst van N-VA trekt. Dedecker geeft in het interview enkele voorbeelden over het agentschap waar “zijn broek van af zakt”. “Gelukkig”, laat hij weten, “kan ik dan bellen met Zuhal om die dingen toch te regelen. Er zijn intussen 27 West-Vlaamse bedrijven vertrokken naar het noorden van Frankrijk omdat ze dat pestbeleid beu zijn.”
Missie geslaagd
Vandelanotte kan Demir niet bellen om dingen “toch te regelen” en gaat verder met zijn panelenactie die duidelijk N-VA viseert. Het stoort hem ook dat de partij “het mes op de keel van de landbouwers heeft gezet tijdens het stikstofakkoord en nooit heeft geluisterd naar hen”. “Minister Demir had ook al van de eerste dag op het kabinet een anti-Boerenbondbeleid ingesteld, waardoor de landbouworganisatie op geen enkel gesprek meer welkom was. Tot aan de boerenbetoging van dit voorjaar is er nooit contact geweest.”
De frustraties over N-VA die worden samengevat door de panelen, het opkoopbeleid en de natuurbeheerplannen van ANB, vinden ook gehoor in Antwerpen. “We hebben al vraag gekregen om ze ook daar in de grond te slaan”, zegt Vandelanotte. Verder krijgt de landbouwer ook allerlei reacties van niet-landbouwers. “Er wordt over gesproken en gediscussieerd en dat is eigenlijk onze bedoeling."
