Vanaf 2008 meer mensen in steden dan op platteland

In 2008 woont de wereldbevolking, voor het eerst in de geschiedenis, vooral in steden. Tot nog toe woont de meerderheid van de mensen op het platteland, maar volgend jaar zal meer dan de helft van de wereldbevolking, ongeveer 3,3 miljard mensen, in verstedelijkt gebied wonen. Tegen 2030 zou dat cijfer oplopen tot vijf miljard, zo stelt een rapport van het Bevolkingsfonds van de Verenigde Naties (UNFPA), dat in Brussel werd voorgesteld.

De verstedelijking zet zich vooral door in de ontwikkelingslanden. De bevolking in Azië, Afrika en Latijns-Amerika zal tussen 2000 en 2030 met bijna twee miljard inwoners aangroeien, meer dan de huidige bevolking van China en de VS samen. Waar analisten tot voor kort vooral oog hadden voor 'megasteden' met een bevolking boven de tien miljoen inwoners, wordt nu benadrukt dat de meerderheid van de verstedelijkte bevolking in de steden met minder dan 500.000 inwoners woont.

Megasteden als Tokio, Mexico City of Mumbai blijven weliswaar groeien, maar hebben geen bovenmatige aantrekkingskracht. Slechts 9 procent van de verstedelijkte bevolking woont in megasteden. De steden zullen vooral meer inwoners krijgen door de natuurlijke bevolkingsgroei. Die aangroei heeft veel meer invloed dan de klassieke vlucht van platteland naar stad.

In de steden is aandacht nodig voor de sloppenwijken, die vandaag al een miljard aardbewoners herbergen en blijven groeien. Mits de juiste beleidskeuzes hoeft de verstedelijking echter niet negatief te zijn, zo stelt het rapport. Steden zijn ook de centra van economische groei in de wereld. Ze kunnen hun bevolking een betere dienstverlening bieden: van gezondheidszorg via toegang tot zuiver water tot kansen voor sociale organisaties.

Alleen worden die mogelijkheden in ontwikkelingslanden lang niet altijd benut. Vele steden worden geplaagd door werkloosheid, uitdijende voorsteden zonder voldoende sanitaire en sociale voorzieningen, en luchtvervuiling. "De potentiële voordelen van verstedelijking wegen zwaarder door dan de nadelen. De uitdaging bestaat erin de mogelijkheden uit te buiten", aldus het rapport.

Het rapport vraagt ook bijzondere aandacht voor het klimaatprobleem. Het lot van New Orleans na de orkaan Katrina in 2005 toonde de kwetsbaarheid van steden in lage kustzones. In Azië leeft zo'n 18 procent van de stedelijke bevolking in laaggelegen kustzones.(KS)