Sensibiliseringsvideo moet leiden tot minder peuken en mondmaskers in zee
Naar aanleiding van Wereldoceaandag op 8 juni lanceert de Dienst Marien Milieu van de FOD Volksgezondheid een sensibiliseringsvideo “Afval in zee: wat moeten dieren ermee?” Die toont de weg die een sigarettenpeuk, mondmasker en plastic zakje afleggen van op straat, via de wind, beken en rivieren, naar zee. Daar vormen ze een gevaar voor dieren die het afval verwarren met voedsel of erin verstrikt kunnen geraken. De video kadert in de campagne “De zee begint bij jezelf”, die mensen aanspoort om op hun afval te letten en zo zorg te dragen voor de zee.
Uit onderzoek van afvalstoffenmaatschappij OVAM vormen sigarettenpeuken in aantallen de helft van al het zwerfvuil op land. Omdat de sigarettenfilters niet biologisch afbreekbaar zijn, kan het tot 15 jaar duren vooraleer het plastic van de filter afgebroken is tot microplastics. En dan nog verdwijnen de kleine fragmenten nooit helemaal. Zowel volledige sigarettenpeuken als microplastics komen terecht in de magen van vissen en vogels. Bovendien kan één peuk tot 500 liter water vervuilen. De filter bevat immers heel wat schadelijke stoffen.
Afbraaktijd mondmasker: 450 jaar
Niet alleen peuken, maar ook ander afval, zoals mondmaskers en plastic zakjes, vindt zijn weg van op straat naar zee. Wegwerpplastics vormen de helft van het marien zwerfvuil. Ook niet-herbruikbare mondmaskers bevatten plastic en hebben een afbraaktijd tot maar liefst 450 jaar. Ook hier geldt dat de kleine deeltjes nooit helemaal verdwijnen. Een eerste inschatting van Proper Strand Lopers is dat ongeveer vijf mondmaskers per kilometer strand per week worden aangetroffen aan onze Belgische kust.
Dieren aanzien zwerfvuil als voedsel, maar nuttige voedingsstoffen halen ze er niet uit. Omdat hun maag ermee gevuld is, stoppen ze met zoeken naar voedsel en kunnen sterven van de honger. Ook kunnen ze verstrikt geraken in rondslingerend zwerfvuil. Zeker voor zeezoogdieren en vogels is er dan een groot risico op verdrinking.
“Onze Noordzee is het grootste natuurgebied van ons land, maar ook één waar heel veel zwerfvuil circuleert”, stelt vice-eersteminister en minister van Noordzee Vincent Van Quickenborne (Open Vld). “De vervuiling is alomtegenwoordig: op de bodem van de Belgische Noordzee komen per vierkante kilometer gemiddeld 126 stukken afval voor. Een bijkomend recent fenomeen, de rondslingerende mondmaskers vinden we overal terug. Via wind, beekjes en rivieren komen ze in onze Noordzee terecht. Het probleem aanpakken is allerminst evident. Het belangrijkste is in de eerste plaats voorkomen dat plastic in het water belandt. Dat willen we met deze campagne bereiken.”
Eenvoudige tips om te vermijden dat microplastics op ons eigen bord terechtkomen:
Zorg dat je je mondmasker niet verliest. Gooi je gebruikte mondmasker in de restafvalzak.
Vermijd wegwerpplastics, hergebruik en recycleer verpakkingen. Ga voor herbruikbare tassen in plaats van plastic zakjes.
Roker? Doe je sigarettenpeuk in een zakasbakje.
Waar je ook bent, laat geen afval achter: gooi het in de vuilnisbak of neem het mee en sorteer het thuis.
Meer info op de website van De zee begint bij jezelf.
Bron: Eigen verslaggeving
