Schapenhouders op zoek naar rendabele bedrijfsvoering

Schapenhouderij is een kleine sector in Vlaanderen. Daar komt geen verandering in hoewel er macro-economisch ruimte is voor de productie van lamsvlees want vier van de vijf lammeren die we in Vlaanderen consumeren, worden ingevoerd. Waarom lukt de lokale productie niet op grotere schaal, vragen ze zich bij de vzw Vlaamse Schapenhouderij al veel langer af. Voorzitter André Calus heeft het erover in de eerste nieuwsbrief van het demonstratieproject ‘Schapenhouder zoekt rendabiliteit’. Daarmee hebben we ineens verklapt dat de sector met de steun van de Vlaamse overheid hard werkt aan een oplossing. “Het project zoekt naar mogelijkheden om binnen de ‘klassieke’ schapenhouderij rendabel, of meer rendabel te werken”, vertelt Calus.

Het demonstratieproject ‘Schapenhouder zoekt rendabiliteit’ is enkele maanden oud. In een eerste elektronische nieuwsbrief komen we er alles over te weten, om te beginnen dat de vzw Vlaamse Schapenhouderij de promotor is en partners gevonden heeft in Dierengezondheidszorg Vlaanderen en KU Leuven – campus Geel. Het project eindigt medio 2017 en kan tot dan rekenen op financiering door het Departement Landbouw en Visserij.

Van start gaan, doet het project met een bevraging van een 300-tal schapenhouders met meer dan 20 ooien. Zo krijgen de projectpartners een beeld van de foktechnische en bedrijfseconomische kengetallen. Een analyse van de kosten- en opbrengstenstructuur op een aantal bedrijven moet een beeld geven van het arbeidsinkomen gekoppeld aan de manier van bedrijfsuitbating. In 1988 stelde André Calus een rendabiliteitsmodel op, dat ondertussen aan actualisatie toe is. Met het nieuwe model kan een schapenhouder de impact van foktechnische en marktfactoren op de rendabiliteit en het arbeidsinkomen simuleren.

“De grotere schapenbedrijven in neven- of hoofdberoep zijn veel actief in het natuurbeheer, waarbij ze voor dit beheer ook betaald worden door de terreineigenaar”, weet Calus. “Het is dus zeker mogelijk om natuurontwikkeling te combineren met een rendabele schapenhouderij, mits de verantwoordelijken voor het natuurbeheer de nodige middelen hiertoe vrijmaken.” Op natuurbeheer met schapen wordt in een ander project gefocust.

In het project rond rendabiliteit ligt de focus op de opbrengstenzijde, maar evenzeer wordt er ingegaan op het beheersen van de kosten. Calus: “Hier komen de foktechnische kengetallen, de verkoopprijs maar evenzeer de voederkosten, de kosten voor huisvesting en de gezondheidssituatie van de dieren in beeld.” Eén van de verdiensten van het project wordt een berekeningstool waarmee een schapenhouder voor zijn eigen bedrijf kan simuleren wat de impact van een bepaalde managementaanpassing, bijvoorbeeld vaccinatie of 100 gram meer krachtvoeder, kan zijn.

Via discussiesessies gekoppeld aan bedrijfsbezoeken worden schapenhouders bewustgemaakt van de impact op de rendabiliteit van het aantal verkoopbare lammeren, de groei van de lammeren, de slachtkwaliteit en de wijze van verkoop, enz. Ieder kwartaal verschijnt een e-nieuwsbrief die de schapenhouders op de hoogte houdt van de voortgang van het project. Geïnteresseerden kunnen zich inschrijven door een mailtje te sturen naar de vzw Vlaamse Schapenhouderij.