Otter duikt op: "Bewijs van verbeterde waterkwaliteit"
Voor het eerst in negen jaar zijn er duidelijke camerabeelden gemaakt van een otter in Rivierenland, het regionale landschap in het zuidwesten van de provincie Antwerpen. De aanwezigheid van de otter is goed nieuws. Het wijst op een verbeterde waterkwaliteit van onze rivieren en beken. De otter is lange tijd weggeweest uit ons land.
In Rivierenland, de regio bij Mechelen waar Dijle, Nete, Zenne en Rupel naar de Schelde vloeien, is een otter op camera vastgelegd. Dat is heel uitzonderlijk, want het is negen jaar geleden dat er nog een otter is gesignaleerd in de provincie Antwerpen. "Dat is hoopgevend nieuws, want de aanwezigheid van de otter is een maatstaf voor de staat van onze natuur", zegt Bart Vermylen van Regionaal Landschap Rivierenland aan VRT Nws.
In heel Vlaanderen zouden er minder dan 20 otters leven. Dat de otter nu plots gesignaleerd werd in de Scheldevallei, wijst erop dat er een otterpopulatie vanuit Nederland naar onze kanten trekt. "De otters duiken op een aantal plaatsen tegelijk op, wat ons doet vermoeden dat het gaat over een groep die beslist heeft zich hier te vestigen", zegt Céline De Caluwé van project Otterland, dat een verbetering van het leefgebied van de otter nastreeft. "Dat is absoluut goed nieuws, want dat wijst erop dat de kwaliteit van de habitat goed is. Het is dus goed gesteld met de waterkwaliteit van onze rivieren en beken."
Opduiken otter toont aan dat het goed gesteld is met de waterkwaliteit
Als we de waterkwaliteit vergelijken met die van de jaren 80, dan is er de afgelopen jaren veel verbetering gekomen. "We komen van ver", zegt Bart Vermylen. "Er zit duidelijk minder pesticiden in de rivieren, waardoor vissen gezonder zijn en in grotere aantallen voorkomen. En laat dat net het belangrijkste voedsel zijn voor de otters. De aanwezigheid van de otter is daarmee een maatstaf voor de staat van de natuur." De otter verdween in de jaren tachtig uit ons landschap op vervolgens pas in 2012 weer op te duiken.
Het zou best mogelijk zijn dat er binnenkort nog meer otters zullen opduiken, al zullen dat er vermoedelijk niet veel zijn. "Er zouden nog otters kunnen bijkomen, maar het dier heeft een heel groot leefgebied nodig. Eén otter heeft al 20 tot 40 kilometer rivierlengte nodig. Massaal veel otters zullen we in Antwerpen dus niet meteen kunnen huisvesten", legt Vermylen uit. Wel zullen andere dieren het voorbeeld van de otter alvast volgen. "De otter is een signaalsoort. Als het goed gaat met de otter, profiteren er ook heel wat andere dieren van. Vogels, vissen en libellen gaan zich dus vaker laten zien", vertelt hij.
De otter is een signaalsoort. Als het goed gaat met de otter, profiteren er ook heel wat andere dieren van
De terugkeer van de otter betekent dus goed nieuws voor natuur- en dierliefhebbers, al vraagt project Otterland om de gesignaleerde otter niet op te zoeken. "De otter heeft nood aan rust en die willen zoveel mogelijk waarborgen. Er zitten nog maar zo weinig otters in Vlaanderen, dus willen we hen zo goed mogelijk beschermen. Daarom hebben we ook afgesproken om de exacte locatie van de otter niet mee te geven", besluit De Caluwe.
Olga de Otter reist door Vlaanderen
Begin deze maand werd in Antwerpen een nieuwe reizende tentoonstelling over de terugkeer van de otter in Vlaanderen geopend onder de titel Olga de Otter reist door Vlaanderen. Om de terugkomst van het dier, na 30 jaar afwezigheid, te duiden en te vieren namen WWF België en verschillende partners zoals het Agentschap Natuur en Bos en de Regionale landschappen Schelde-Durme en Rivierenland het initiatief deze tentoonstelling te ontwikkelen. Ze zal de komende jaren door Vlaanderen reizen en burgers warm maken voor de terugkeer van de otter.
De otter, niet te verwarren met de bever, was vroeger in al onze waterlopen terug te vinden, maar een combinatie van factoren deden de soort de das om: zo gaf de overheid premies voor het bestrijden van otters omdat ze een bedreiging van het visbestand zouden zijn. Daar bovenop kwam de versnippering van onze natuur, terugval van de visbestanden, vervuiling van het water, vernieling van moerassen en oevers en rechttrekken van waterlopen. Vanaf de jaren 80 was er dan ook bijna geen spoor van een otter meer te vinden in onze contreien. Experten kunnen niet met zekerheid zeggen of hij in Vlaanderen écht uitgestorven is geweest.
In 2012 werd voor het eerst weer een otter op beeld vastgelegd in het grenspark Kempen~Broek bij Bocholt. Sindsdien duiken er sporadisch foto’s op van otters op verschillende plekken in Vlaanderen of worden ze gespot. Ook werd het project Otterland gestart. 2021 werd uitgeroepen tot Jaar van de Otter in België én Nederland. In Vlaanderen werkt de overheid aan een soortenbeschermingsprogramma en werken een groot aantal actoren verder aan het ottervriendelijk maken van onze natuur.
Bron: Belga/VRT Nws/Eigen verslaggeving
