Nog geen dierenarts op het matje om voorschrijfgedrag

Sinds 1 maart vorig jaar staat in de Code der Plichtenleer dat dierenartsen die niet voorzichtig omgaan met antibiotica, daarvoor op het matje geroepen kunnen worden. Sindsdien moest nog geen enkele dierenarts zich verantwoorden, bevestigt de Orde der Dierenartsen. Volgens professor Sarne De Vliegher (UGent), voorzitter van de Nederlandstalige gewestelijke raad van de orde, moeten de commissies die klachten zullen behandelen in uitvoering van de Wet op de uitoefening van de diergeneeskunde nog opgericht worden door de bevoegde ministers. Ook aan de centrale databank om het antibioticumgebruik bij te houden, wordt nog gewerkt. Die databank is nodig om te kunnen nagaan of dierenartsen veel antibiotica voorschrijven en verschaffen of niet. Toch zou het nieuwe artikel in de gedragscode voor dierenartsen zijn nut al bewijzen. Volgens De Vliegher gaat er een sensibiliserend effect van uit.

Niet alleen zijn er nog geen klachten, bijvoorbeeld van het Voedselagentschap, binnengekomen over het voorschrijf- en verschaffingsgedrag van dierenartsen, maar ook de commissies die klachten moeten behandelen en de databank om het antibioticumgebruik van de veehouder en het voorschrijfgedrag van de dierenarts bij te houden, moet nog op punt gezet worden.

"Het initiatief voor de oprichting van de gewestelijke commissies die de klachten behandelen, moet komen van de ministers Borsus en De Block", zegt professor Sarne De Vliegher, voorzitter van de Nederlandstalige Gewestelijke Raad van de Orde der Dierenartsen (NGROD). "We hebben eind vorig jaar een brief geschreven met de vraag om daar werk van te maken, maar we hebben er nog geen antwoord op gekregen." De Vliegher benadrukt dat er wel al wetgevend werk werd verricht.

Daarnaast wordt door de overheid ook werk gemaakt van een centrale databank om het antibioticagebruik bij te houden. "Eenmaal die werkt, kunnen wij nagaan of dierenartsen veel antibiotica voorschrijven en verschaffen, of juist niet. Intussen kunnen we vanuit de Orde weinig doen." Toch zegt De Vliegher dat het opnemen van een nieuw artikel in de Code zijn nut al bewees. "Het artikel in de Code heeft sensibiliserend gewerkt, we hopen dat het preventieve aspect zijn werk deed. Maar als er klachten komen, dan zal de Orde zijn rol spelen."

Ondertussen is er een KB op komst dat niet alleen moet leiden tot een verstandig gebruik van antibiotica in de varkenssector, maar ook in de kalver- en pluimveehouderij. Niet alleen de overheid maar ook de sector zelf ontplooit acties", verwijst De Vliegher naar de doelstelling om het antibioticumgebruik tegen 2020 te halveren. Het kenniscentrum AMCRA formuleerde die doelstelling en alle partijen (veehouders, dierenartsen, farmaceutische industrie, enz.) hebben zich er achter geschaard.

Op ruim 3.300 varkensbedrijven in ons land wordt het antibioticumgebruik reeds geregistreerd. Drijvende kracht hierachter is Belpork vzw, de beheerder van het lastenboek Certus. De analyse van het antibioticumgebruik is in handen van de wetenschappelijke eenheid van AMCRA. Individuele rapportering aan de deelnemende bedrijven laat toe om grootgebruikers te identificeren.

Sinds dit jaar is het gebruik van de kritisch meest belangrijke antibiotica sterk gereglementeerd en worden de grootgebruikers ook verplicht om samen met hun bedrijfsbegeleidende dierenarts een verbeterplan op te maken. “Uit contacten met zowel dierenartsen als varkenshouders merken wij dat heel wat dierenartsen inmiddels aan de slag zijn gegaan op de bedrijven die tot de grootverbruikers behoren. De Certus-norm draagt dus op zijn beurt bij tot bewustwording en gedragsverandering bij dierenartsen die actief zijn op varkensbedrijven”, licht Belpork-coördinator Sharon Lagast toe. Zoals de varkenshouders het antibioticumgebruik in hun stallen kunnen vergelijken met de gebruikscijfers van collega’s zullen dierenartsen onderling hun voorschrijfgedrag kunnen vergelijken. Belpork start namelijk met de rapportering voor dierenartsen.

Naar het voorbeeld van de varkenssector zal ook in de vleeskippen- en kalverhouderij een monitoringsprogramma uitgerold worden dat gefinancierd zal worden vanuit het door de veehouders gespijsde Sanitair Fonds. Voor deze drie diersoorten streeft de federale overheid nog in de loop van dit jaar naar een verplichte registratie van het antibioticumgebruik. Daartoe zal de datacollectie door de sector doorstromen naar een overheidsdatabank.