Met proactieve aanpak wil Oost-Vlaanderen strijd aanbinden met droogte

Hoewel de wateroverlast van februari nog vers in het geheugen zit, zijn de grondwatervoorraden nog steeds ondermaats. “De impact van de afgelopen droogteperiodes hebben zich opgestapeld”, legt Grillaert uit. “Verschillende klimaatscenario’s bevestigen dat periodes van droogte standaard zullen worden. We zien dat die aanhoudende droogte wordt afgewisseld met extreme piekbuien die wateroverlast veroorzaken. Met nieuwe maatregelen wil de provincie daar een antwoord op bieden.”

In realtime

Oost-Vlaanderen telt maar liefst 1.650 kilometer aan waterlopen. Omdat die niet manueel te controleren zijn, rolt de provincie momenteel een fijnmazig netwerk uit van 200 sensoren die het waterpeil continu meten en doorsturen. “De sensoren zijn multiflexmeters, compacte sensoren die ontwikkeld zijn door het waterschap Scheldestromen in Nederland”, zegt Marie-Paule De Poorter, diensthoofd Integraal waterbeleid van de provincie Oost-Vlaanderen. “Via een geluidssignaal meet de sensor elk kwartier het waterpeil en stuurt het meetresultaat in realtime door naar de provincie.”

Deze gegevens zijn van groot belang om het waterbeleid van de provincie verder vorm te geven en proactieve acties te organiseren. “Zowel bij het opvolgen van wateroverlast als bij het opvolgen van droogte spelen deze sensoren een belangrijke rol”, meent De Poorter. “Ze laten ons toe om overstromingsgebieden beter aan te sturen of stuwtjes op te trekken om water langer in beken te houden.”

De meettoestellen helpen de provincie ook om de gouverneur van correcte informatie te voorzien wanneer hij moet beslissen over een mogelijk captatieverbod. “Afgelopen zomer hadden we al zo’n 30 meettoestellen ter beschikking en zo konden we aangeven waar een captatieverbod nodig was en waar niet”, klinkt het. Oost-Vlaanderen zal ervoor zorgen dat die gegevens over het waterpeil ook door de burgers te raadplegen zijn. Dat gebeurt via de website waterinfo.be.

Betrokkenheid van gemeenten

In tweede instantie gaat de provincie ook steden en gemeenten ondersteunen in de strijd tegen waterschaarste. Een eerste inspiratiedag ‘Over dreigende droogte en waardevol water’ voor lokale besturen, studiebureaus en agentschappen werd al georganiseerd. “Tijdens zo’n dag willen we hen informatie verschaffen over allerlei acties tegen droogte en een dialoog aangaan over deze relatief nieuwe problematiek”, legt de gedeputeerde uit.

Daarnaast zet de provincie ook in op waterbesparing. “We onderzoeken de mogelijkheid om gecontroleerde overstromingsgebieden deels herin te richten zodat landbouwers hieruit water kunnen onttrekken in de zomer. Belangrijk is dat dit de bescherming van deze gebieden tegen wateroverlast niet vermindert”, vertelt Grillaert. “We zien dat het vooral landbouwers zijn die in de zomer vragende partij zijn voor water, vooral wanneer er weinig regen valt en ze zelf onvoldoende hemelwaterreserves hebben.”

De provincie bouwt momenteel een overstromingsgebied in de gemeente Kruisem om tot een combinatie van een spaar- en bufferbekken. “Zo zal het gebied water kunnen bergen om wateroverlast te voorkomen, maar tegelijk zal tijdens droge periodes het overtollige winterwater beschikbaar gesteld worden aan de omwonende landbouwers”, aldus nog de gedeputeerde.