Limburgse fruitteler zet trend met sapverwerking en bloesemtoerisme
ReportageAchttien jaar geleden besloot Piet Porreye zijn appelen een extra bestemming te geven. Wat begon met het laten persen van zijn fruit voor de lokale school en kruidenier, groeide uit tot PIPO-sap, een bekend merk dat nu in meer dan 150 lokale supermarkten te vinden is. Tijdens een rit met de PIPO-trein door de bloesemvelden van Haspengouw vertelt de fruitteler over zijn succes – en over zijn pioniersrol in het bloesemtoerisme.
Een treinrit door de bloesem
Samen met een dertigtal bezoekers stappen we in de PIPO-trein, een soort huifkar, op een perenperceel bij het bedrijf van Porreye in Sint-Truiden. Terwijl Piet de tractor bestuurt, neemt zijn vrouw Veerle Van Hoof de microfoon en gidst ze de groep langs de fruitbomen.
“Rechts ziet u hoe het er vroeger aan toe ging, links ziet u de moderne fruitteelt”, steekt de Limburgse rondtocht in gang. Aan onze rechterhand rijzen hoogstambomen statig op, terwijl links bloeiende laagstamperenbomen de boomgaard wit kleuren. “Vroeger waren er boeren, veehouders en akkerbouwers, die een hoogstamfruitboomgaard hadden. In de jaren vijftig hebben de efficiëntere laagstamfruitbomen het overgenomen en is de moderne fruitteelt ontstaan”, klinkt het.
De naam Porreye verraadt West-Vlaamse roots. “Piet vader emigreerde naar Limburg en werkte bij het Opzoekingsstation van Gorsem, nu bekend als PC Fruit. Hij adviseerde fruittelers in de streek,” vertelt Veerle.
Bloesemtoerisme als succesformule
De PIPO-trein is inmiddels een begrip. Bezoekers uit heel Vlaanderen weten het bedrijf te vinden voor zijn toeristische attractie, zoals een vrouw uit het West-Vlaamse Wevelgem: “Bloesemtoerisme stond op mijn bucketlist, en dit is perfect voor mijn moeder in haar rolstoel.”
Tijdens de rit wijst Veerle op een hagelkanon en vuurpotten in de kersenvelden. “Die houden de vorst tegen.” Verderop prijkt een roofvogelnest boven een perenboomgaard. “Sinds de jaren negentig mogen we veel minder pesticiden gebruiken, dus lokken we roofvogels om ratten en muizen te bejagen.”
Het idee voor de treinrit ontstond in 2016. “Vroeger deden we excursies te voet, maar dat was vermoeiend, vooral voor kinderen”, legt Veerle uit. Het bloesemtoerisme brengt niet alleen extra inkomsten, maar versterkt ook de verkoop van PIPO-sap, dat de familie sinds 2006 produceert.
Van schoolkantine naar supermarktschap
“We wilden ons fruit niet zomaar naar de veiling brengen”, zegt Piet. Hun eerste klant? De school van hun vijf kinderen. Succes was geenszins gegarandeerd, aldus de fruitteler. “Appelsap was toen nog geen ding in België – overal dronk men sinaasappelsap. Daarnaast was lokale productie of streekproducten geen item voor de consument.”
Na de school volgde de lokale kruidenier, drankhandel en bakker in Sint-Truiden, vervolgens werd de kleinhandel in omringende steden benaderd. De grote doorbraak kwam toen Carrefour hen uitnodigde voor een streekproductenmarkt. Binnen een week lag PIPO-sap in de schappen.
Inmiddels is het sap – in zeven smaken – verkrijgbaar in 150 winkels in heel Vlaanderen. Vier van de vijf kinderen werken mee in het bedrijf, de vijfde runt een fruitwinkel in Sint-Truiden, waar nieuwe smaken worden getest.
Sinds 2012 heeft PIPO een eigen persinstallatie en werd de kaap van 1 miljoen liter overschreden. Veertig procent daarvan is sap voor andere fruittelers. “Steeds meer collega’s stappen in korteketenverkoop om extra meerwaarde te creëren voor hun fruit”, merkt Piet op.
“Tegenwoordig een bloesembar in elke gemeente”
Zijn focus op bloesemtoerisme zag Porreye gretig gekopieerd worden in de regio. Niet ver van zijn fruitbedrijf bevindt zich bijvoorbeeld de BelOrta-bloesembar in de bloesemvallei van Velm, een deelgemeente van Sint-Truiden. "Tegenwoordig kom je in elke gemeente wel een bloesembar tegen maar wij zijn afgestapt van dit concept. We doen nog steeds “vrije” rondleidingen elke woensdag- en zondagnamiddag in april”, vertelt de fruitteler.
Van april tot half oktober ontvangt PIPO verenigingen die op voorhand een bezoek aan PIPO hebben aangevraagd. Een tasting van alle smaken appelsap en van de suikerarme confituren is sowieso voorzien maar kan ook in combinatie met broodjes of gebak en koffie”, vertelt Veerle.
Met de succesvolle uitbouw van het toerisme en de korteketenverkoop is de fruitteelttak op het bedrijf kleiner geworden. “Vroeger hadden we 24 hectare, nu nog 12”, zegt Piet. “We willen zelfvoorzienender worden en het perenareaal afbouwen in functie van verschillende appelsoorten waardoor we meer sapsmaken kunnen creëren. Momenteel kopen we nog een deel van onze appels bij collega-telers voor onze sappen”, klinkt het.
Aan het einde van de rit stopt de trein bij de persinstallatie, waar zoon Brecht uitleg geeft. Twee hoge ladders tegen een oude appelboom herinneren aan hoe er vroeger geplukt werd. “Onze buurman zette die speciaal voor de bezoekers neer”, glimlacht Veerle.
