"Kans klein dat trekvogel verspreider vogelgriep is"

De kans lijkt klein dat de recente uitbraak van vogelgriep in Nederland is veroorzaakt door trekvogels. Zij lopen het virus juist in dat land op, zo blijkt uit onderzoek van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO) in Wageningen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) laat dan weer weten dat het vervoersverbod voor pluimvee tot nu toe zeker twee keer overtreden. En in Groot-Brittannië meldt het landbouwministerie dat het vogelgriepvirus dat in een eendenkwekerij in Yorkshire werd vastgesteld van het type H5N8 is, een weinig gevaarlijke variant.

Uit een vorige maand afgerond onderzoek van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO) blijkt dat rondtrekkende eenden het vogelgriepvirus waarschijnlijk niet meebrengen, maar vatbaarder zijn voor virussen die in Nederland heersen dan eenden die in Nederland blijven. Over het verband tussen vogelgriep bij wilde vogels en bij pluimvee is volgens het NIOO nog veel onduidelijk. De onderzoekers geven wel aan dat er enkel onderzoek is gedaan naar wilde eenden, en niet naar andere trekvogels als ganzen en steltlopers.

Over de nieuwe haard van vogelgriep zeggen de onderzoekers liefst de uitkomst af te wachten van de controles bij veertien pluimveebedrijven binnen een straal van 10 kilometer rond het getroffen pluimveebedrijf. "Dan weten we weer iets meer, maar nog steeds niet alles”, aldus de onderzoekers. “Het is alleszins voorbarig dat allerlei mensen nu dingen gaan roepen over de bron van de besmetting.”

Het vogelgriepvirus komt volgens het NIOO in de milde vorm voor bij watervogels zoals wilde eenden. Sommige van deze milde varianten kunnen zich bij pluimvee tot zogenoemde hoog-pathogene vormen ontwikkelen, die ook voor de mens gevaarlijk kunnen zijn. Vogelbescherming Nederland sluit zich aan bij de bevindingen van het onderzoeksinstituut. Maar het voegt toe dat op de boerderij in Hekendorp contact tussen kippen en trekvogels vrijwel onmogelijk is.

"Zolang niet duidelijk is op welke manier het virus H5N8 in ons land is gekomen, heeft speculeren voor alle partijen geen zin", zegt de natuurvereniging. "De kans dat kippen van deze pluimveehouderij in contact met uitwerpselen van trekvogels zijn geweest, is heel klein omdat het een boerderij zonder vrije uitloop betreft."

Tijdens controles op de naleving van het vervoersverbod voor pluimvee dat de NVWA oplegde, werden twee processen-verbaal opgesteld. In het Noord-Oosten van Nederland trof de politie twee vrachtwagens aan die slachtafval van pluimvee vervoerden. Het verbod op het vervoer van pluimvee, gevogelte, eieren, mest en gebruikt strooisel werd zondagochtend afgekondigd en geldt voor 72 uur. In het gebied waar de uitbraak is vastgesteld, geldt het verbod 30 dagen. Distributiecentra kunnen wel bestaande voorraden naar winkels brengen.

In Groot-Brittannië heeft het landbouwministerie intussen achterhaald dat de stam van het vogelgriepvirus in een eendenkwekerij in Yorkshire van het type H5N8 is, een weinig gevaarlijk variant voor de mens en voor de voedselketen. Uit voorzorg is het bedrijf niettemin onder quarantaine geplaatst en moeten alle 6.000 eenden vernietigd worden.