Hakhoutbeheer langs snelwegen voor verkeersveiligheid

Wie veel autostradekilometers doet, is ongetwijfeld de borden al tegengekomen met daarop de foto van een boomstronk en boodschap ‘Wij geven deze zone de ruimte om te groeien’. Op de bijbehorende website www.hakhoutbeheer.be legt het Agentschap Wegen en Verkeer uit dat hakhoutbeheer de natuur meer kansen geeft en de verkeersveiligheid bevordert. Bomen kappen ligt gevoelig, in het bijzonder voor de omwonenden die een geluidswerend effect genieten van de groenbuffer. Minister Ben Weyts zet de noodzaak in de verf en verklaart aan Vlaams parlementslid Jos De Meyer dat er in ‘moten’ gewerkt wordt, zodat geen volledig kale berm ontstaat.

Langs autosnelwegen en gewestwegen vindt Vlaams volksvertegenwoordiger Jos De Meyer (CD&V) het opvallend hoe vaak de flankerende beboste stroken gerooid worden. “Waar men gaat langs Vlaamse wegen, komt men het kappen van bomen tegen”, voegt hij er met een boutade aan toe. De Meyer wijst minister van Openbare werken Ben Weyts op de ecologische functie van die bomenstroken, en hun geluidswerend effect voor omwonenden. “Mensen hechten belang aan het behoud van deze bomen langs wegen”, aldus het parlementslid.

Het rooien van de bomen in de bermen kadert in het omzetten van te hoog uitgegroeide houtkanten naar hakhout, verduidelijkt minister Weyts. “De bermen zijn in het verleden massaal beplant om ze vlug een groen karakter te geven. Deze te dichte beplanting vormt nu een probleem voor de veilige instandhouding ervan. Te hoog uitgegroeide bomen worden vaak instabiel en kunnen daardoor gevaar opleveren voor het verkeer. Daarom opteert men voor hakhoutbeheer, waarbij de bomen om de 9 tot 15 jaar laag worden afgezaagd, waarna ze opnieuw uitgroeien. Hierbij wordt in ‘moten’ gewerkt zodat niet heel de berm in één beweging wordt aangepakt. Hakhoutbeheer vermindert aanzienlijk de kans dat bomen bij hevige wind of na zeer natte periodes zouden uitwaaien of omvallen. Bovendien bevordert dit periodiek onderhoud de diversiteit van onze bermen.”

In de winter 2014-2015 werd 78 hectare aan bermen als hakhout beheerd. Een jaar later steeg dat naar 96 hectare. Afgelopen winter ging het reeds om 112 hectare. De beheerkosten evolueerden in drie winters tijd van 1,86 miljoen euro naar 3,95 miljoen euro. Hakhoutbeheer is een repetitief onderhoudswerk. Het resultaat ervan oogt drastisch, maar dat is tijdelijk. In het voorjaar komen al nieuwe scheuten tevoorschijn uit de stompen. Binnen enkele jaren groeit er een meer gesloten groenscherm. Het hout dat bij de beheerwerken vrijkomt, wordt afgevoerd door de groenaannemers. Zij beslissen zelf wat ze er mee doen. In de praktijk wordt het versnipperd tot biomassa, gecomposteerd of gebruikt voor de productie van papier of spaanderplaten.