Groen gruwt van dierenleed door zoveelste stalbrand

In het West-Vlaamse Pittem heeft een zware brand twee varkensstallen volledig verwoest. Lokale media maakten er melding van vanwege de hevige rookontwikkeling die hinder veroorzaakte in de omgeving. Menselijke slachtoffers vielen er gelukkig niet, wel bleven meer dan 2.200 varkens in de brand. Zulke stalbranden zijn volgens Vlaams parlementslid Bart Caron (Groen) schering en inslag. Daarom vraagt hij goed beleid dat brand en het bijbehorende dierenleed kan voorkomen. “Vooral omdat alle ministers – landbouw, dierenwelzijn, binnenlandse zaken – naar elkaar kijken, blijven er drama’s als dat in Pittem gebeuren”, aldus Caron.

De brandweer stond donderdagavond voor een haast onmogelijke opdracht op de boerderij in Pittem. Twee varkensstallen zijn volledig uitgebrand. Wel kon vermeden worden dat de brand zou overslaan naar andere bedrijfsgebouwen. De Krant van West-Vlaanderen meldt dat de brand ontstond in de kraamafdeling en 180 zeugen en 2.250 biggen zijn omgekomen. Inwoners van Pittem en Tielt moesten korte tijd ramen en deuren gesloten houden vanwege de hevige rookontwikkeling.

Vlaams volksvertegenwoordiger Bart Caron spreekt van een vermijdbaar drama. Zijn partij Groen trok de laatste jaren meermaals aan de alarmbel met gerichte vragen aan de betrokken ministers op Vlaams en federaal niveau. “De constante in de antwoorden is dat niemand zich bevoegd acht en geen enkel niveau beschikt over gegevens”, legt Caron de vinger op de wonde. “De voorschriften voor brandveiligheid van landbouwstallen zijn even pover als die voor opslagplaatsen van brandbare producten als papier. Brandmelders en sprinklerinstallaties zijn niet overal verplicht, er is amper controle op de brandveiligheid en de evacuatiemogelijkheden voor de dieren zijn schaars tot onbestaande.”

Voor een oplossing verwijst hij naar Nederland, waar het probleem aangepakt wordt met een gecoördineerd actieplan stalbranden. Bart Caron: “Ons lijkt het logisch dat Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts een soortgelijk actieplan in Vlaanderen uitrolt om nieuwe drama’s te voorkomen.” Ook de West-Vlaamse Milieufederatie vraagt om actie omdat de oorzaken van een brand vaak dezelfde zijn. Mieke Sevenans van preventiedienst Prevent Agri legt uit welke dat kunnen zijn: “Een brand kan ontstaan in de elektrische installatie of door de verwarmingselementen in de stal. Ook stofophoping, bijvoorbeeld op de ventilatiemotoren, houdt een groot risico in.”

Bij een audit op een boerderij is brand één van de gevaren waar Prevent Agri voor waarschuwt. “Brandveiligheid is een apart hoofdstuk in onze audit. We wijzen de bedrijfsleider er bijvoorbeeld op dat het noodzakelijk is om brandblusapparaten jaarlijks te laten controleren door een erkend keuringsorganisme en dat zelf driemaandelijks te doen. Slaat het noodlot toe, dan is een brand moeilijk beheersbaar in een ouder type stal waar de muren tussen de verschillende compartimenten grote gaten vertonen voor de nutsleidingen. Bij nieuwbouw of een grondige verbouwing van stallen gelden dezelfde strenge voorschriften inzake brandveiligheid als voor industriële gebouwen. In de praktijk voldoen ook nieuwe stallen daar vaker niet dan wel aan.”

Bart Caron hoopt dat Weyts zijn nek wil uitsteken want hij vindt het contrast groot met diens aanpak voor huisdieren. “De minister lanceerde een oproep om met zijn allen een sticker op ons raam te plakken indien er huisdieren aanwezig zijn zodat de brandweer verwittigd is bij noodgevallen. Een mooie actie, maar ze steekt wel bijzonder schril af tegen de stilte over de tienduizenden dieren die jaarlijks sterven in een stalbrand.”