Federale politiek bespreekt inzet nachtkijkers om overlast everzwijnen te beperken

Het is op dit moment verboden om nachtkijkers en geluidsdempers te kopen of te bezitten in België. Maar cd&v diende een wetsvoorstel in, dat momenteel ter behandeling voorligt in de Kamercommissie Justitie, om dat verbod op te heffen voor jagers en beëdigde bijzondere veldwachters in de strijd tegen everzwijnen. De jacht moet overlast en wildschade beperken die veroorzaakt worden door de dieren. Ook voor de verkeersveiligheid vormen de dieren een risico.

Hoewel uit de statistiek van INBO niet blijkt dat er sprake is van een oplopende overlast door wilde zwijnen (in 2024 werden er 3.867 meldingen van gewasschade gedaan), is er volgens Hubertus Vereniging Vlaanderen sprake van een groeiende populatie everzwijnen. "Vanaf 2014 zitten gerapporteerde afschotschotcijfers van wilde zwijnen in een stijgende lijn. Meer afschot is per definitie ook rechtstreeks gelinkt met een grotere populatie”, aldus woordvoerder Christophe Rutsaert. De organisatie is mede hierdoor al langere tijd vragende partij voor de inzet van nachtkijkers.

“Het gebruik van de nachtkijkers en geluidsdempers maakt de jacht efficiënter”, sluit de jagersvereniging zich bij het wetsvoorstel aan. Ook zou het systeem "diervriendelijker" zijn. Zo moeten jagers nu 's nachts jagen met een lamp die gemonteerd staat op hun wapen. Als ze een everzwijn zien, zetten ze hun lamp aan en hebben ze maar enkele seconden om op het dier te richten. Door het plotse licht schrikt het dier op en loopt het vaak weg nog voor de jagers het kunnen treffen. "Of erger, dat de jager het dier alleen maar ernstig heeft verwond zonder het dodelijk te hebben getroffen", klinkt het in het wetsvoorstel. Geluidsdempers kunnen dan weer helpen om geluidshinder voor buurtbewoners te beperken.

Groen tegenstander van gebruik nachtkijker

Ondanks deze vermeende voordelen, zijn sommige partijen kritisch. "Misdaadbendes en terroristen zitten al jaren te wachten tot die wapens in omloop geraken", zegt Groen-fractieleider Stefaan Van Hecke maandag, naar aanleiding van berichtgeving in de krant De Standaard. Van Hecke wijst op negatieve adviezen van de federale politie en de Federale Wapendienst. "Samengevat stellen ze dat het risico voor de openbare orde niet is afgewogen tegenover de voordelen van de opheffing. Ze wijzen op het risico dat er een parallel circuit zal ontstaan, aangezien de nachtkijkers en geluidsdempers legaal aangekocht zouden kunnen worden en cd&v in zijn voorstel geen duidelijke regels heeft opgesteld voor de verwerving en vooral de overdracht van de wapens", zegt Van Hecke.

Om tegemoet te komen aan de bezwaren van de federale politie en de Federale Wapendienst diende cd&v verschillende amendementen in. Zo moeten serienummers de traceerbaarheid bevorderen. Van Hecke is niet onder de indruk van deze amendementen en noemt het wetsvoorstel “absurd". "We verwachten van onze veiligheidsdiensten dat ze nog steeds heel alert zijn - we zitten nog steeds in niveau 3. Ons land heeft meerdere terreuraanslagen meegemaakt, alsook aanslagen van de georganiseerde criminaliteit. Dan is het toch onbegrijpelijk dat we het mogelijk zouden maken om geluidsdempers en nachtkijkers legaal op de markt te brengen? Misdaadbendes en terroristen zitten al jaren te wachten tot die wapens in omloop geraken", zegt Van Hecke.

Volgens HVV is het risico dat de wapens op deze manier makkelijker in handen kunnen komen van criminelen overtrokken. “Mensen die kwaad in de zin hebben, kunnen op dit moment gewoon een nachtkijker of een geluidsdemper in andere Europese landen kopen.” Jagersliga Vlaanderen sluit zich hierbij aan. “Het is verder ook niet logisch dat criminelen hun wapens in het legale, geregistreerde circuit kopen.” 

Jagersliga-bestuurslid en melkveehouder Thomas Linsen reageert eveneens verheugd op het voorstel van cd&v en N-VA. “Hoe effectiever we wildoverlast door everzwijnen kunnen bestrijden, hoe beter.” De melkveehouder uit Kinrooi ondervond in het verleden de nodige schade aan gewassen door everzwijnen. “Maar tegenwoordig valt dat mee. Door overlast tijdig te bestrijden, kan de schade beperkt worden”, stelt hij.