ANB noemt Europese deadline voor nationale natuurherstelplannen onhaalbaar

In het kader van de Europese natuurherstelverordening verwacht de Europese Commissie dat alle lidstaten tegen september 2026 hun nationale natuurherstelplannen indienen. Het nationale herstelplan moet onder meer een gedetailleerde beschrijving bevatten van alle herstelmaatregelen die tot 2032 worden genomen.

Volgens Van der Spiegel is een plan-MER nodig om onder meer rechtszekerheid van de herstelmaatregelen te garanderen. Zo'n plan, ook wel een milieueffectenrapport genoemd, helpt de overheidsinstanties om een beeld te krijgen van de te verwachten gevolgen van de herstelmaatregelen voor zowel de burgers als het milieu. Dit plan-MER moet vervolgens ook in openbaar onderzoek, wat een internationaal karakter zal krijgen vanwege grensoverschrijdende maatregelen. Dit geeft burgers en organisaties de kans om het rapport in te zien en hun mening te geven over de impact van het plan. “Deze stappen zijn cruciaal om een breed gedragen plan op te stellen. Het Waals en het Brussels gewest, alsook de federale overheid kwamen tot dezelfde conclusie. Daardoor kunnen we de voorziene timing van de Europese Commissie niet aanhouden”, zei Van der Spiegel tijdens een hoorzitting over de Natuurherstelverordening in de commissie Leefmilieu en Natuur van het Vlaams parlement. België zou hierbij niet de enige zijn, ook Frankrijk zou een plan-MER willen opstellen.

De administrateur-generaal beschouwt mei 2027 als een realistischere termijn voor de indiening van het nationale herstelplan, tien maanden later dan de deadline van de Europese Commissie. De Belgische zorgen over de timing werden inmiddels al overgemaakt aan de Commissie, maar er wordt nog gewacht op een antwoord.

Welke stappen werden al ondernomen?

ANB laat weten dat er ondertussen al zes werkgroepen en één overkoepelende werkgroep operationeel zijn om de Vlaamse input voor het nationale natuurherstelplan uit te werken. De diverse werkgroepen moeten eerst het bestaande beleid in beeld moeten brengen per ecosysteem. “Vooraleer we herstelmaatregelen opstellen, moeten we weten welke beleidsplannen en projecten er vandaag al lopen. Eens dat gebeurd is, kunnen we kijken hoe we verder moeten", duidde Van der Spiegel. Bij de opmaak vaan de herstelmaatregelen wil het agentschap zoveel mogelijk beleidsoverlap vermijden en inzetten op synergiën. Dit laatste geldt zowel binnen de werkgroepen, zodat het beleid voor verschillende ecosystemen in één geïntegreerde aanpak wordt gebundeld, als in samenwerking met stakeholders, beleidsdomeinen, gewesten en buurlanden.

Ook de vier strategische adviesraden SALV, SERV, SARO en Minaraad, gingen al aan de slag op vraag van ANB en het Departement Omgeving. Ze kregen de opdracht om de Europese verordening te beoordelen en aandachtspunten voor de Vlaamse implementatie in een advies te formuleren. Deze werden ondertussen alle vier afgeleverd.